نابرابری در توزیع جغرافیایی منابع انسانی بخش دولتی سلامت در ایران

توزیع یکسان و برابر نیروی انسانی بخش سلامت یک مساله و نگرانی همیشگی سیاست گذاران سلامت می باشد. هدف از این مطالعه بررسی روند نابرابری در توزیع منابع انسانی بخش دولتی سلامت در کشور ایران می باشد.
مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی است. جامعه مورد مطالعه نیروی انسانی دولتی شاغل در بخش سلامت در 30 استان کشور ایران برای سه نقطه زمانی 1380، 1385 و 1390 می باشد. داده های مورد نیاز شامل تعداد پزشک متخصص، پزشک عمومی، پیراپزشک، دندان پزشک و داروساز به ازای هر 10 هزار نفر جمعیت در هر استان، از مرکز آمار ایران و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جمع آوری شد. برای ارزیابی وضعیت توزیع نیروی انسانی از شاخص های ضریب جینی، عدم تشابه و گس ورث استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار DASPو STATA نسخه 12 صورت گرفت.
بیشترین مقدار ضریب جینی در سال 1380 مربوط به دندان پزشک (25/0)، در سال 1385 مربوط به داروساز (32/0) و در سال 1390 مربوط به دندان پزشک (27/0) بود. نتایج مطالعه نشان داد که بیشترین مقدار شاخص عدم تشابه و گس ورث در سال1380 به ترتیب مربوط به دندان پزشک (5/17%) و داروساز (5/5)، در سال 1385 به ترتیب داروساز (20%) و دندان پزشک (34/2) و در سال 1390 به ترتیب مربوط به پزشک متخصص (25%) و پزشک متخصص (22/0) بود.
بیشترین نابرابری در توزیع منابع انسانی بر اساس سه شاخص مورد استفاده مربوط به پزشک متخصص، دندان پزشک و داروساز می باشد. بنابراین پیشنهاد می شود در تخصیص و توزیع منابع انسانی اولویت اصلی به این نیروهای انسانی داده شود.