ارزیابی کارایی حشره کش های مختلف در کاهش خسارت کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، Ostrinia nubilalis Hubner.، در دشت مغان

ساقه خوار اروپایی ذرت،Ostrinia nubilalis (Hubner) ، از مهمترین آفات ذرت در ایران می باشد که هر ساله سبب خسارت اقتصادی به این محصول می شود. به منظور مقایسه کارایی حشره کش های رایج با حشره کش های جدید برای کنترل کرم ساقه خوار اروپایی ذرت، آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و 3 تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 8 حشره کش پیریدالیل (EC 50%)، اسپینوساد (SC 24%)، ایندوکساکارب (EC 15%)، دلتامترین (EC 2.5%)، تیودیکارب (DF 80%)، Bt شرکت فن آوری زیستی مهر آسیا (EC 3.6%)، Bt شرکت S.A. Ctra. Madrid کشور اسپانیا (WP 32%) و کلرپایریفوس (EC 40%) و یک تیمار شاهد بدون سمپاشی بودند. نمونه برداری ها یک روز قبل و 3، 7 و 14 روز بعد از اعمال تیمارها با شمارش تعداد لارو زنده آفت و تعداد سوراخ ساقه ذرت انجام شد. نتایج نشان داد که بیشترین درصد کارایی مربوط به حشره کش میکروبی اسپینوساد و به میزان 8/83 درصد بود. حشره کش های پیریدالیل، ایندوکساکارب و تیودیکارب نیز به ترتیب با 15/67، 23/66 و 93/64 درصد کارایی در گروه بعدی پس از تیمار اسپینوساد در هر دو نسل آفت قرار گرفتند. در مقایسه ی میانگین تعداد سوراخ در ساقه 10 ذرت، کمترین تعداد سوراخ در تیمارهای اسپینوساد (6 سوراخ) و پیریدالیل (33/10 سوراخ) مشاهده شد که با بقیه تیمارهای آزمایش اختلاف معنی داری داشتند و بیشترین تعداد سوراخ ساقه ذرت نیز در تیمارهای دلتامترین (22 سوراخ)، کلرپایریفوس (24 سوراخ) و شاهد (37 سوراخ) قرار داشت. بطور کلی نتایج این تحقیق نشان داد که حشره کش اسپینوساد با بالاترین تاثیر بهترین حشره کش در کنترل ساقه خوار اروپایی ذرت بود و حشره کش های پیریدالیل، ایندوکساکارب و تیودیکارب با درجه تاثیر کمتر نسبت به اسپینوساد در رتبه دوم قرار داشتند. همچنین ترکیب بیولوژیک Bt با دارا بودن کارایی مطلوب روی ساقه خوار ذرت و نیز عدم تاثیر منفی روی دشمنان طبیعی می تواند در تلفیق با سایر روش های کنترل در کاهش جمعیت این آفت موثر باشد.