گاه های آفرینشی در برخی از فرش های شیری فارس

چکیده:
عنصر مشترک در فرش های شیری فارس، شیر (نماد دلاوری) است و گاهی بدان شمشیر (نماد قدرت و جنگ)، خورشید کامل یا نیمه که تعابیری چون شمس الدین (خورشید دین/ لقب حضرت علی(ع)) را برایش در نظر می گیرند، افزوده می شود. علاوه بر تصویر شیر و خورشید، تصاویر حمله شیر به گاو که در هنر ایران سابقه طولانی دارد، به نحو دیگری در فرش های شیری فارس جلوه گر می شود. تقویم، تغییر فصول و گردش کواکب عامل تاثیرگذاری بر نمادپردازی های هر دوره بوده است. ایزدبانوان و ایزدان خورشیدی و آبی، در آسمان و زمین، نماد خاص خود را داشته که شکل لاهوتی و ناسوتی ایشان در ارتباط با مفاهیمی همچون حرکت اجرام سماوی (مهر/ خورشید، زهره، تیر، بهرام) و حیواناتی چون شیر و گاو می باشد؛ ازاین روی ترکیب شیر و گاو، به لحاظ صور فلکی، خاص استان فارس (اقلیم سوم) است و تصویر شیر و خورشید نیز خاص دیگر نقاط ایران (اقلیم چهارم) می باشد. تصویر شیر و خورشید اقلیم چهارم در مطابقت های کی هانی و نجومی، در واقع ترجمه دیگری از شیر و گاو اقلیم سوم است.
روش تحقیق در این پژوهش تحلیلی توصیفی است و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و اسنادی (تصویری/ آثار هنری) صورت گرفته است تا وجوه اشتراک این مهین الهه گان در جوامع کهن و ریشه های هنری و تصویری مشترک میان آناهیتا، مهر، تیر و بهرام مشخص شود؛ چراکه این ایزدان، بر هم تاثیر و تاثرات متقابلی داشته اند و نمود مینوی وظایفشان در جشن های آفرینش، صور فلکی و سپس بر کالبد فرش های شیری فارس ظهور یافته است.
زبان:
فارسی
صفحات:
55 تا 76
لینک کوتاه:
magiran.com/p1569737 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 1,390,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!