تحلیل عوامل طبیعی تاثیرگذار بر جغرافیای سیاسی منطقه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان

منطقه ای که بعدها به نام جمهوری آذربایجان استقلال یافت همواره برای ایران چالش برانگیز بوده و اکنون نیز با توجه به تفاوت ها و تشابه های جغرافیایی- سیاسی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از طرف دیگر، طبق تئوری نظام جهانی تمام مکان های جغرافیایی جزء یک سیستم محسوب و تغییر دریکی، موجب تحول در مکان های دیگر می شود. گذر از رویکرد ژئوپلیتیک به ژئواکونومیک نیز موجب گردید وجود و نحوه بهره برداری از منابع طبیعی به عاملی تاثیرگذار در همگرایی و واگرایی دو یا چند کشور و به تبع به عاملی موثر در جغرافیای سیاسی تبدیل گردد. لذا، هدف از ارائه مقاله حاضر تبیین تاثیر عوامل طبیعی بر جغرافیای سیاسی منطقه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان است. بنابراین، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به شناسایی عوامل طبیعی تاثیرگذار بر جغرافیای سیاسی منطقه موردمطالعه و سپس با بهره گیری از روش استقرایی و قیاسی به تحلیل موضوع پرداخته شده است. در این راستا، فرض بر این است که نحوه توزیع عوامل طبیعی منطقه موردمطالعه، بهره برداری مبتنی بر همکاری و مشارکت دو کشور ایران و جمهوری آذربایجان را طلبیده و ازاین جهت می تواند عامل موثر در جغرافیای سیاسی منطقه مرزی ایران و جمهوری آذربایجان باشد. یافته های تحقیق نیز حاکی از آن است که دو کشور جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان با توجه به پراکندگی و توزیع عوامل طبیعی (کوه، رود، جنگل، دشت و جلگه) از نیازمندی های متقابلی در منطقه موردمطالعه برخوردارند که می توانند از آن سوی مرز تامین و رفع گردیده و درنتیجه به مشارکت و همکاری دو کشور منجر گردد