بررسی استانداردهای ابرداده ای توصیفی و پیشنهاد استاندارد مناسب برای نرم افزارهای آرشیوی: مطالعه نرم افزارهای آرشیوی داخلی و دسترسی آزاد خارجی

اساسا استاندارد مقوله ای است که به کنترل فعالیت یا محصول کمک می کند. وجود استانداردها سبب ایجاد هماهنگی و یکدستی در یک یا چند بخش می شود. استاندارد فراداده ای نیز گونه ای از استانداردها می باشد که در نوع خود باعث ایجاد یکدستی و هماهنگی می شود. هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی استانداردهای آرشیوی در نرم افزارهای آرشیوی داخلی و خارجی دسترسی آزاد می باشد، تا مناسب ترین استانداردهای فراداده توصیفی و توصیف منبع جهت استفاده در این نرم افزارها و همچنین میزان پشتیبانی نرم افزار ها از این استانداردها مشخص شود.

 رویکرد پژوهش حاضر ترکیبی است و در آن از روش های کتابخانه ای، دلفی و پیمایشی توصیفی استفاده شده است. ابزار گردآوری اطلاعات در روش کتابخانه ای، فیش برداری؛ در روش دلفی پرسشنامه و در مرحله پیمایش، سیاهه وارسی می باشد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل نرم افزارهای آرشیوی دسترسی آزاد خارجی، نرم افزارهای آرشیوی داخلی و نرم افزارهای کتابخانه ای داخلی که مواد آرشیوی را پوشش می دهند و از استانداردهای فراداده ای نیز پشتیبانی می کنند می باشد که در مجموع 11 نرم افزار شناسایی شد.

حاکی از آن است که پنج استاندارد EAD، EAC-CPF، ISAAR ، ISAD و ISDF توسط اعضای پانل دلفی به عنوان مناسب ترین استانداردهای آرشیوی جهت استفاده در نرم افزارهای آرشیوی، مناسب تشخیص داده شدند. همچنین نرم افزارهای آرکایویست تولکیت، ایکا اتم و آرکن از نظر میزان پشتیبانی از استانداردهایی که مناسب تشخیص داده شدند، به عنوان مناسب ترین نرم افزارهای آرشیوی شناخته شدند. نرم افزارهای داخلی بیشترین میزان همخوانی را با نواحی شرح شناسه،کنترل و دسترسی و یادداشت ها دارند.