ریختار نمایشی سیاه بازی

در تاریخ نمایش سنتی ایرانی نمایش ها و نمایشواره های شادی-محور بسیار سربرآوردند که سیاه بازی شاخص ترین بازمانده این گروه از نمایش ها است. این نمایش فراز و فرودهای بسیاری را متحمل شد و در حال حاضر به حاشیه رانده شده است. به نظر می رسد یکی از دلایل این امر، فاصله میان افق انتظار تماشاگران و ماهیت این نمایش باشد. تماشاگران با افق انتظار مشخصی به تماشای یک نمایش می نشیند و ریختارشناسی نمایش یکی از این افق هاست. ریختار هر نمایش نسبت مستقیم با کارکرد آن دارد. از این رو اصلی ترین پرسش این نوشتار سنجش نسبت سیاه بازی با کمدی و فارس ، دو ریختار متفاوت در میان نمایش های شادی-محور، بود. در مسیر یافتن پاسخ این پرسش، کمدی و فارس و نسبت این دو با هم واکاوی شد تا چشم انداز روشنی از این دو ریختارنمایشی به دست آید. سپس با تمرکز بر سه ویژگی طرح-داستانی، اشخاص بازی و کارکرد نسبت سیاه بازی با کمدی و فارس سنجیده شد. یافته ها سخن از آن دارند که سیاه بازی همخوانی بسیار با فارس دارد.