بررسی تاثیر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی میوه برخی از توده های خربزه ایرانی

به منظور بررسی اثر تنش کم آبی بر صفات کمی و کیفی میوه توده خربزه ایرانی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار، در ایستگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، در سال 1393 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل سه سطح آبیاری (33، 66 و 100 درصد نیاز آبی گیاه) و 11 توده خربزه شامل ‘خاتونی’، ‘کالی’، ‘اورشنگ’، ‘موری’، ‘موزی’، ‘زردتبریز’، ‘شیرازی’، ‘شیاردار’، ‘ازمیر’، ‘ایوانکی’ و ‘سوسکی سبز’ بود. نتایج نشان داد که تیمارهای آبیاری بر سفتی بافت میوه، طول و عرض میوه، ضخامت پوست میوه، pH، مواد جامد محلول، وزن متوسط میوه و عملکرد تاثیر معنی داری داشت. تنش کم آبی باعث افزایش مواد جامد محلول و کاهش سفتی بافت میوه گردید. کمترین عملکرد (13761 کیلوگرم در هکتار)، وزن متوسط میوه (7/1363 گرم)، عرض میوه (97/12 سانتی متر)، بیشترین ضخامت پوست (63/4 میلی متر) و pH (28/6) در تنش شدید (33 درصد) حاصل شد. از نظر صفات مورد مطالعه در بین توده های خربزه تفات معنی داری وجود داشت. بیشترین طول میوه (6/31 سانتی متر) در توده ‘خاتونی’، سفتی بافت میوه (9/2 کیلوگرم بر سانتی مترمربع) در توده ‘زرد تبریز’، عملکرد (49698 کیلوگرم در هکتار) و وزن متوسط میوه (3223 گرم) در توده ‘ایوانکی’ در شرایط آبیاری 100 درصد نیاز آبی گیاه و بیشترین مواد جامد محلول (16 درصد) در توده ‘شیرازی’ در سطح آبیاری 33 درصد نیاز آبی مشاهده شد. با توجه به نتایج، توده ‘ایوانکی’ و ‘موزی’ به ترتیب با بیشترین (27/72 درصد) و کمترین (4/43 درصد) میزان کاهش عملکرد در آبیاری 33 درصد نسبت به آبیاری معمولی به ترتیب حساس ترین و متحمل ترین توده از لحاظ این صفت به تنش کم آبی می باشند.