نقش بهره برداران کشاورزی در مدیریت پایدار منابع طبیعی با تاکید بر محیط زیست (مطالعه موردی در شهرستان همدان)

منابع طبیعی اثرات مستقیم و غیرمستقیم زیادی در توسعه اقتصادی– اجتماعی کشورها دارد. به رغم این اهمیت روند تخریب این منابع به دلیل رشد سریع جمعیت، بهره برداری بی رویه و بدون برنامه ریزی و فقدان آگاهی مردم نسبت به توسعه و ترویج موازین احیا، توسعه و بهره برداری صحیح با شتاب بیش از حدی ادامه داشته است. بنابراین پایداری در مدیریت منابع طبیعی و حفظ آن از شروط اساسی برای رسیدن به توسعه پایدار کشاورزی و روستایی است. هم چنین باید توجه داشت که مشارکت مردم در مدیریت منابع طبیعی نقش مهمی در جلوگیری از روند چنین تخریبی ایفا می کند. مسئله مذکور باعث شده تا هدف این پژوهش به سمت تعیین میزان نقش و اهمیت بهره برداران کشاورزی در مدیریت پایدار منابع طبیعی سوق پیدا کند. این پژوهش یک مطالعه تحلیلی– توصیفی است که جمع آوری داده های آن با رویکرد پیمایش انجام گردیده است. جامعه آماری پژوهش شامل 208 نفر از بهره برداران کشاورزی در روستای اطراف شهرستان همدان می باشند. نتایج پژوهش نشان داد که 34 درصد کشاورزان در گروه ناپایدار، 54 درصد در گروه پایداری متوسط و 12 درصد کشاورزان در گروه پایدار جای گرفتند. هم چنین نتایج حاصل از رگرسیون چند متغیره نشان داد که متغیرهای شخصی، آموزشی و ترویجی، اقتصادی، قانونی و نهادی و اجتماعی توانایی تبیین 79 درصدی (791/0 R2=) تغییرات متغیر مدیریت پایدار منابع طبیعی توسط کشاورزان را دارا می باشند.