کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی جهت پیش‬ بینی وابستگی به نیکوتین در زنان بوشهری مصرف کننده قلیان سال 94-1393

مصرف قلیان در زنان با افزایش بیماری هایی ازجمله بیماری های مزمن و غیرواگیر مرتبط است. از آنجایی که مصرف قلیان تحت تاثیر باورها و عوامل فردی است، لذا مطالعه حاضر با هدف سنجش سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی جهت پیش بینی وابستگی به نیکوتین در زنان قلیانی شهر بوشهر در سال 94-1393 انجام شد.
پژوهش حاضر مطالعه ای مقطعی بود که در آن 302 زن مصرف کننده قلیان با استفاده از نمونه گیری دردسترس مورد بررسی قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته با 3 بخش شامل سوالات دموگرافیک، سوالات مربوط به سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی در زمینه مصرف قلیان و سوالات مربوط به وابستگی به نیکوتین بود. پس از تکمیل پرسشنامه ها، اطلاعات توسط SPSS-20 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
میانگین سنی شرکت کنندگان در این مطالعه 26/12±6/43 سال بود. اکثر نمونه ها بومی (1/80٪) و متاهل (8/73٪) بوده و تحصیلات اکثر نمونه ها زیر دیپلم (22/44٪) و سابقه خانوادگی مصرف قلیان (5/75٪) داشتند. نتایج مطالعه نشان داد که سازه فواید درک شده (027/0=p و 146/0-=r)، موانع درک شده (009/0=p و 171/0 =r) و خودکارآمدی (004/0=p و 186/0-=r) با وابستگی به نیکوتین رابطه معنا داری داشتند. بر اساس مدل رگرسیون خطی چندگانه موانع درک شده (019/0 =p و 303/0 =B)، خودکارآمدی (013/0 =p و 095/0- =B) و سطح تحصیلات (001/0=p) پیشگویی کننده وابستگی به نیکوتین بودند (ضریب تبیین= 14%).
مطالعه حاضر نشان داد که موانع درک شده و خودکارآمدی از پیشگویی کننده های وابستگی به نیکوتین بودند. لذا در برنامه ریزی محتوای آموزشی، کاهش موانع و تقویت خودکارآمدی زنان با محوریت مهارت های نه گفتن، تقویت اعتماد به نفس و حفظ خود باوری مهم می باشد.