بررسی نسبت نهضت مردم ایران در سال های 1357 - 1356 در مقایسه با آرا و مواضع جریان های سیاسی - فکری آن دوره

این نوشته در پی بررسی نسبت میان نهضت سال های 1357-1356 ایران با آراء و مواضع جریان های سیاسی- فکری آن دوره هاست.
بدین منظور، پس از طرح مسئله، ابتدا به وضعیت عمومی کشور در آن مقطع تاریخی اشاره شد. سپس آرا و مواضع مهم ترین جریان های سیاسی – فکری مطرح آن مقطع، مورد بررسی قرار گرفت. برخی از آن جریان ها، فاقد گفتمان فراساختاری بوده و فقط در چهارچوب سلطنت مشروطه می اندیشیدند و عمل می کردند (جبهه ملی، نهضت آزادی، کانون نویسندگان، مراجع تقلید). برخی دیگر معتقد به عبور از رژیم پهلوی بودند اما قادر به بسیج عمومی نبوده و مطالبه ی آنها نیز جمهوری اسلامی نبود (مجاهدین خلق، مارکسیسم). در این میان، امام خمینی (ره) هم به عبور از رژیم پهلوی و استقرار نظام اسلامی باور داشت و در این باره نظریه پردازی کرد، هم قادر به بسیج عمومی و همراه ساختن دیگر جریان ها با گفتمان خود بود و در این زمینه اقدام عملی کرد. بنابراین، شکل گیری نهضت و مطالبات آن، بازتاب عملی اقبال ملت به آراء و مواضعی بود که ایشان از سال 1341 به بعد مطرح کرده بودند.