بررسی و اولویت بندی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی استان خوزستان در برابر مخاطرات طبیعی

مخاطرات محیطی همواره تهدیدی برای سکونتگاه های انسانی است. این تاثیرات در فضاهای روستایی و در مناطق مختلف کشور با توجه به نوع مخاطرات متفاوت است. سکونتگاه های روستایی با توجه به خصوصیات گوناگون نظیر موقعیت جغرافیایی روستاها، ساختار کالبدی - فضایی، نوع مخاطره پذیری، بیشترین بحران ها را در زمان بروز مخاطرات تجربه خواهند نمود. شناسایی آسیب پذیری سکونتگاه های روستایی با در نظر گرفتن متغیر ها و عوامل موثر از روش های پیشگیری، کاهش خسارات و مدیریت مخاطرات به شمار می رود. هدف پژوهش حاضر، اولویت بندی روستاهای استان خوزستان از منظر آسیب پذیری محیطی بر اساس متغیرهایی نظیر فاصله از حریم گسل های فعال زمین شناسی، مشخصات خاک، مشخصات سازندهای زمین شناسی، فاصله از دشت های سیلابی، فاصله از مناطق حفاظت شده، فاصله از وقوع نقطه ای زمین لغزش و میزان شیب زمین با استفاده از منطق فازی در راستای توسعه پایدار، پیشگیری بحران و کاهش خسارات است. روش پژوهش بر مبنای ماهیت توصیفی -تحلیلی و بر اساس هدف کاربردی و قابل استفاده در منطقه مورد مطالعه است. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس منطق فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) طراحی و پیاده سازی شد. نتایج پژوهش نشان داد که استان خوزستان به پژوهش های بسیاری در زمینه اولویت بندی آسیب پذیری نیازمند است؛ از بررسی 1989 نقطه روستایی بر اساس سناریو های مختلف از جمله سناریوی نسبتا بد بینانه 746 نقطه روستایی، سناریوی نسبتا خوش بینانه 3 نقطه روستایی، سناریوی متعادل یا تابع ترکیب خطی وزن دار حدود 98 نقطه روستایی دارای مقدار استانداردشده آسیب پذیری محیطی بیش از 5/0 هستند. همچنین بر اساس سناریوی بدبینانه، تمامی سکونتگاه های روستایی منطقه دارای مقدار استانداردشده آسیب پذیری محیطی بیش از 75/0 و بر اساس سناریوی خوش بینانه، تمامی سکونتگاه های روستایی دارای مقدار استانداردشده آسیب پذیری محیطی صفر هستند.