منشایابی ریزگردها با استفاده از تصاویر سنجنده AVHRR ماهواره NOAA (مطالعه موردی: جنوب غرب ایران)

طوفان ریزگرد یکی از مهم ترین چالش های منطقه غرب آسیا محسوب می شود که در دهه های اخیر به دلایل متعدد از جمله خشکسالی، شدت بیشتری یافته اند. این طوفان ها حجم عظیمی از ذرات خاک را جابه جا کرده و باعث آسیب های شدید اقتصادی، اجتماعی و سلامت می شوند. نتایج تحقیقات نشان می دهد که طوفان های ریزگرد می توانند از مهم ترین مخاطرات اقلیمی کشور محسوب شوند. شناسایی منابع و کانون های برداشت ریزگردهای واقع در مرزهای جنوب غرب کشور، هدف اصلی این پژوهش را دربر می گیرد. بدین منظور، با بهره گرفتن از تصاویر سنجنده AVHRR ماهواره نوآ اقدام به شناسایی مناطق منشا تولید ریزگردها گردیده است. در این راستا با استفاده از داده های هواشناسی سطح زمین که مربوط به کدهای پدیده ریزگردها هستند، 24 تصویر AVHRR از بین کلیه تصاویر تهیه شده انتخاب گردیدند و با استفاده از الگوریتم های معروف آشکارسازی ریزگردها شامل اختلاف دمای روشنایی در باندهای مادون قرمز حرارتی و همچنین ترکیب رنگ کاذب، اقدام به آشکارسازی ریزگردها گردید. از تصاویر بارزسازی شده در مجموع 62 نقطه منشا در جنوب غرب کشور استخراج گردید که با استفاده از توزیع تراکم نقاط به دست آمده در محیط GIS، سه منطقه مکرر در تولید ریزگردها در جنوب غرب کشور معرفی گردید که شامل غرب ایلام و مرز این استان با عراق، تلاقی مرزهای جنوبی ایلام، شمال خوزستان و عراق و نواحی اطراف تالاب هورالعظیم می شوند.