بازسازی ارتفاع برف مرز دائمی کواترنری الوند همدان (با سه روش رایت، شیب _ جهت و ضریب خمیدگی)
نویسنده:
چکیده:
وجود آثار تیپیک سیرکی دامنه های شمال شرقی و جنوب غربی توده کوهستانی الوند همدان، و همچنین حضور مورنهای سرگردان اطراف آن، در ابعادی بزرگتر از آنچه در اطراف شیرکوه یزد وجود دارد و تمرکز ژئومورفولوژیستها را از اوایل دهه 1930، به فرایند یخچالی، معطوف داشته، حاکی از تسلط فرایند یخچالی در طی دوره های سرد کواترنری میباشد. به همین منظور در این مقاله سعی در برآورد ارتفاع برفمرز دائمی در دامنه های مختلف این توده کوهستانی شدهاست. در برآورد ارتفاع برفمرز به روش رایت نکتهای وجود داشت که اساس ارائه برآورد ارتفاع برف مرز به روشهای خاصی گردید. بالاتر بودن ارتفاع برفمرز دائمی برآورد شده در دامنه های شمال شرقی (نسبت به دامنه های جنوب غربی) بر اساس روش رایت، آن هم در عرضهای جغرافیایی همانند ایران که دامنه های شمال شرقی بهترین شرایط را برای ماندگاری برف و تشکیل یخچال دارند، بسیار حائز اهمیت است. این نکته موجب بررسی ارتفاع برفمرز دائمی به دو روش دیگر شد؛ یکی روش شیب- جهت که با توجه به مقدار شیب و جهت آن و استفاده از روابط ارائه شده از سوی پژوهشگران قبلی، به برآورد ارتفاع برفمرز دائمی پرداخته شدهاست. تفاوت برفمرز برآورد شده برای دامنه ها از این روش هر چند منطقی به نظر میرسید ولی مقدار آن (530 متر) با توجه به شواهد میدانی دور از واقعیت به نظر رسید، به همین دلیل از روش دیگری به عنوان ضریب خمیدگی منحنی میزان که برای اولین بار در این مقاله ارائه شده برای برآورد ارتفاع برفمرز استفاده گردید. مقدار ضریب خمیدگی منحنی میزانها با فاصله گرفتن از قله های مسلط به حوضه ها به سمت کوهپایه، ابتدا روند نزولی و سپس روند صعودی دارد. از محل تغییر این روند به عنوان حضیض ضریب خمیدگی و از ارتفاع آن به عنوان ارتفاع حضیض نمودار یاد گردید. با توجه به نزدیک بودن این ارتفاع به ارتفاعی که از روشهای قبلی به عنوان ارتفاع برفمرز برآورد شده بود، چنین نتیجه گرفته شد که ارتفاع حضیض ضریب خمیدگی حوضه ها میتواند به عنوان ارتفاع برفمرز کواترنری در نظر گرفته شود. بررسی سه روش فوق در برآورد ارتفاع برفمرز کواترنری الوند و تفاوت مقدار آن در دامنه های مختلف حاکی از آن است که تفاوت قابل توجه ارتفاع پیشانی کوهستان در دامنه های مختلف میتواند در برآورد ارتفاع برفمرز و مقدار خطای آن موثر باشد. ارتفاع خط تعادل آبویخ فاکتور دیگری بود که میتوانست تفاوت ارتفاعی برفمرز را آشکار سازد، ولی به دلیل تفاوت در عرض کوهپایه های دو طرف توده کوهستانی و تفاوت در ویژگی های توپوگرافیکی، این شاخص نیز نتوانست کمک چندانی دراین زمینه بنماید؛ چرا که تفاوت در عرض کوهپایه ها و مقدار و جهت شیب آنها میتواند در مقدار ارتفاع خط تعادل آبویخ موثر باشد که لازم است در مطالعات یخچال شناسی مورد توجه خاص قرار گیرند.
کلیدواژگان:
زبان:
فارسی
در صفحه:
135
لینک کوتاه:
magiran.com/p1614361
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یکساله به مبلغ 1,390,000ريال میتوانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.
In order to view content subscription is required
Personal subscription
Subscribe magiran.com for 70 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!