ارزیابی مولفه های جوانه زنی و بنیه بذرهای مادری کلزا حاصل از تنش گرما و خشکی انتهایی فصل رشد

به منظور بررسی مولفه های جوانه زنی، دو آزمایش جداگانه در سال 1388 به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی که در آن آزمایش گرما (فاکتورهای تاریخ کاشت و ارقام) و آزمایش خشکی (سطوح تنش و ارقام) هر کدام در سه تکرار اجرا گردیدند، انجام شد. در آزمایش های مولفه های جوانه زنی بذرهای مادری شامل درصد جوانه زنی، طول گیاهچه ، طول ساقه چه، طول ریشه چه، وزن خشک گیاهچه، وزن خشک ساقه چه، وزن خشک ریشه چه، ضریب آلومتریک و قدرت رویش بذر بود. نتایج نشان داد تنش خشکی و گرما در سطح احتمال 5 درصد وزن دانه را کاهش داده و منجر به تولید دانه های با وزن کم و چروکیده شده است. میانگین درصد جوانه زنی در اثر تنش خشکی و گرما به ترتیب 23 و 48 درصد کاهش یافت. طول و ماده خشک گیاهچه که معیاری از بنیه بذر مادری است در اثر تنش خشکی و گرما به طور معنی داری کاهش یافت. طول گیاهچه بذور حاصل از تاریخ کاشت 20 آبان نسبت به تاریخ کاشت 20 دی ماه از 2/14 سانتی متر به 9/5 سانتی متر کاهش یافت که معادل 59 درصد بود. قدرت رویش بذر مادری در اثر تنش خشکی از 1/14 به 01/9 کاهش یافت که معادل 36 درصد بود. در اثر تنش گرما قدرت رویش بذرهای مادری از 45/13 به 75/2 کاهش یافت که معادل 80 درصد بود و نشان دهنده کاهش بیش تر قدرت رویش بذر در اثر تنش گرما می باشد