هم بستگی و تجزیه علیت عملکرد دانه و صفات مهم زراعی ارقام بهاره کلزا

این پژوهش به منظور تجزیه و تحلیل هم بستگی های بین عملکرد دانه و برخی صفات مهم زراعی در 12 رقم کلزای بهاره، در مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 اجرا گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که بین ارقام از نظر صفات مورد بررسی تفاوت معنی داری وجود دارد، که بیانگر وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام می باشد. نتایج حاصل از هم بستگی های ساده نشان داد که عملکرد دانه بیشترین هم بستگی مثبت را با وزن هزار دانه (**74/0) و تعداد دانه در غلاف (**72/0) داشت. هم بستگی عملکرد دانه با تعداد روز تا رسیدگی، تعداد روز تا گلدهی، ارتفاع بوته و درصد روغن منفی و معنی دار بود (به ترتیب**65/-0، *35/-،*37/0- و*30/0-). بر اساس رگرسیون گام به گام که در آن صفت عملکرد دانه به عنوان متغیر وابسته و سایر صفات به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شدند، ضریب تبیین مدل (934/0=2R) بود. صفات وزن هزار دانه و تعداد دانه در غلاف بیشترین ضریب تبیین را به خود اختصاص دادند (به ترتیب 547/0 و177/0). نتایج تجزیه مسیر نشان داد که صفات تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بیشترین اثرمستقیم مثبت را بر عملکرد دانه دارا بودند (به ترتیب**10/1 و*41/0). صفات تعداد دانه در غلاف و وزن هزار دانه بیشترین سهم را در تبیین تغییرات عملکرد دانه دارا بودند بنابراین می توان از این صفات بعنوان معیار انتخاب در برنامه های به نژادی کلزای بهاره استفاده نمود.