بررسی تطبیقی شیوه اجرایی نقالی بزم و عشق و مطالعه موردی نقل سهراب کشی و نقل بیژن و منیژه با اجرای مرشد ترابی

این پژوهش در یک بررسی توصیفی-تحلیلی بر اساس یافته های نشانه شناسی اجرا به مقایسه ی تطبیقی نسبت جایگاه نظام نشانگی حرکات بدن نقال به گفته پردازی در نقالی از دو مضمون سوگ حماسه و بزم و عشق با مطالعه موردی اجرای مرشد ولی الله ترابی از سهراب کشی و بیژن و منیژه می پردازد. بنا به یافته های این پژوهش نقش هر دو نظام نشانگی دیداری و شنیداری (روایت بدن و کلام مرشد) در فرایند روایت کردن در هر دو اجرا به یک اندازه است؛ مضمون عاشقانه و مضمون سوگ وارانه نیز باعث خلق قرارداد حرکتی یا کلامی خاصی نمی شوند. هرچندکه نسبت فراوانی بروز نشانه های بدنی در این دو اجرا تفاوت معناداری دارد اما این تفاوت برخلاف فرض اولیه، به خاطر مضمون متفاوت اجرا نیست بلکه شیوه ی گفته پردازی مرشد از قصه، تعیین کننده فراوانی و تنوع نشانه های حرکات او است. چنانچه در اجرای سهراب کشی، چون روایتگری داستان سیالیت بیشتری دارد و نقال به طور مداوم از دو زاویه ی سهراب و رستم داستان را تعریف می کند، الگوی نشانه ای بدن هم پیرو این سیالیت، متنوع تر است. حال در داستان بیژن و من3یژه که بیژن به عنوان شخصیت کانونی سهم غالب را در کنش ها دارد، نوع گفته پردازی متفاوت است و تنوع نشانه های بدنی محدودتراست.