تعیین کنندگان قوی هزینه های بخش سلامت در ایران: رویکرد متوسط گیری مدل بیزی

شناسایی عوامل و فاکتورهای تاثیرگذار بر هزینه های سلامت می تواند در تعیین بهترین سیاست ها برای کنترل و مدیریت هزینه های سلامت مفید و موثر باشد. مطالعات گذشته در این زمینه با فرض اطمینان مدل انجام شده است؛ در حالی که، عدم توجه به مسئله نااطمینانی مدل می تواند منجر به تورش و عدم کارایی در برآورد پارامترها شود که نتیجه آن پیش بینی های نامناسب و استنتاج آماری نادرست است. بنابراین، هدف اصلی این مطالعه شناسایی تعیین کنندگان قوی هزینه های بخش سلامت در ایران تحت نااطمینانی مدل می باشد.
روش پژوهش: این مطالعه با استفاده از اطلاعات و داده های آماری 22 متغیر که بر اساس مبانی نظری و مطالعات تجربی بر هزینه های بخش سلامت موثرند، به شناسایی تعیین کنندگان قوی این هزینه ها در ایران طی سال های 1392-1358 پرداخته است. به این منظور از رویکرد متوسط گیری بیزی برآوردهای کلاسیکی (BACE) (به دلیل ویژگی های مناسب برای در نظر گرفتن فرض عدم اطمینان مدل)، استفاده شده است. هم چنین، تحلیل داده ها به کمک نرم افزار R انجام شده است.
برآورد 40000 رگرسیون و میانگین گیری بیزی از ضرایب، نشان می دهد که متغیرهای درآمد سرانه با احتمال 98/0 و ضریب 70/0، نرخ شهرنشینی با احتمال 93/0 و ضریب 25/1، سرانه هزینه های عمومی سلامت با احتمال 83/0 و ضریب 29/0، بار تکفل با احتمال 50/0 و ضریب 27/0، سرانه ی پزشک با احتمال 49/0 و ضریب 20/0 و نرخ بیکاری با احتمال 38/0 و ضریب 07/0-، غیرشکننده و قوی می باشند.
نتایج تحقیق حاکی از آن می باشد که مهم ترین تعیین کنندگان هزینه های بخش سلامت در ایران به ترتیب عبارت اند از: درآمد سرانه، نرخ شهرنشینی، سرانه هزینه های بهداشت عمومی، بار تکفل، سرانه ی پزشک و نرخ بیکاری. اثر تمام این متغیرها بر سرانه هزینه های بخش سلامت در بلندمدت حتمی و قوی است.