ارزیابی وضعیت (سلامت) رویشگاه ارتفاعات پایین شمال سبلان

هدف از این تحقیق، ارزیابی وضعیت دامنه های پایین مراتع شمال سبلان است که با استفاده از شاخص های سطحی خاک و ویژگی های عملکردی مرتع انجام میشود. با استفاده از سه ترانسکت 50 متری پنج ویژگی ساختاری و 11 ویژگی سطح خاک اندازه گیری شدند. این فاکتورها در قالب سه مشخصه پایداری، نفوذ پذیری و چرخه عناصر غذایی طبقه بندی شد. تجزیه و تحلیل آماری داده ها با استفاده از روش تحلیل عملکرد چشم انداز انجام گرفت. برای مقایسه معنی داری شاخص ها از تجزیه واریانس و آزمون توکی استفاده شد. نتایج نشان داد متوسط تعداد لکه های اکولوژیک گندمیان و پهن برگان علفی به ترتیب برابر 57 و 35 عدد است. خاک لخت نسبت به سایر لکه ها دارای بیشترین میانگین طول با 56/23 درصد و پس از آن گندمیان با 21/10 درصد است. مقدار شاخص ساختار چشم انداز برابر 0/31 و شاخص سطح لکه برابر 0/01 است. مقایسه مقادیر شاخص های ارزیابی سطح خاک برای فرم های رویشی مختلف و خاک لخت در چشم انداز نشان داد که لکه با فرم رویشی گندمیان بیشترین مقدار پایداری را داشته و با لکه های اکولوژیک لاشبرگ و خاک لخت اختلاف معنی داری (0/05>P) دارد. خاک لخت با کمترین مقدار پایداری، از نظر آماری اختلاف معنی داری (0/05>P) با لکه های اکولوژیک گندمیان و پهن برگان علفی دارد. مقایسه مقادیر شاخص نفوذپذیری خاک نشان داد که لکه پهن برگان علفی، بیشترین مقدار شاخص نفوذپذیری و خاک لخت کمترین مقدار را داشته است. خاک لخت از نظر آماری با سایر قطعات اکولوژیک معنی دار است (0/05>P). چرای دام که به تخریب قطعات منجرشده، به نوبه خود، باعث کاهش پایداری و عملکرد نامناسب رویشگاه نیز شده است.بنابراین، مراتع دامنه پایین سبلان شمالی تخریب شده است و ضرورت دارد اقدامات لازم برای جلوگیری از ادامه روند تخریب و سپس، اصلاح و احیای این اراضی مرتعی انجام گیرد.