تغییرات تنوع و غنای گونه ای در طول شیب تغییرات ارتفاعی در مراتع قره باغ استان آذربایجان غربی

تنوع گونه ای از مفاهیم بوم شناختی پیچیده محسوب می شود. دلایل تغییر در تنوع گونه ای و ساز و کارهای اداره کننده این تغییر به عنوان یک سوال برجسته اکولوژیکی مطرح است. هدف نهایی مدیریت منابع طبیعی حفاظت از تنوع زیستی است. در این تحقیق تغییرات بین تنوع و غنای گونه ای گیاهان مرتعی در طول گرادیان ارتفاعی با استفاده از شاخص های سیمپسون، شانون-وینر، مارگالف و منهینگ در مراتع قره باغ تعیین شد. برای اندازه گیری داده های پوشش گیاهی، با استفاده از روش نمونه برداری تصادفی-سیستماتیک پنج طبقه ارتفاعی با اختلاف 100 متر نسبت به یکدیگر به عنوان طبقات اصلی تفکیک گردید. سپس با استفاده از پلات های یک متر مربعی، ده پلات با اختلاف ارتفاع 10 متر نسبت به یکدیگر در هر طبقه ارتفاعی مستقر و در هریک از این پلات ها، فاکتورهای مربوط به درصد تاج پوشش و تعداد گونه ها یاداشت گردید. نتایج به دست آمده نشان داد رابطه بین ارتفاع و شاخص های سیمپسون و شانون-وینر رابطه بین ارتفاع با شاخص های مارگالف و منهینگ غیرخطی و معنی دار می باشد. روند این تغییرات به گونه ای است که غنا و تنوع گونه ای، و تعداد گونه ها با افزایش ارتفاع از 1600متر به بالاتر، کاهش می یابد. ضریب تشخیص معادلات رگرسیون نشان می دهد که تغییرات متغیرهای وابسته شامل سیمپسون، شانون، تعداد گونه، مارگلف و منهینگ به ترتیب با ضرایب 71، 68، 43، 49 و 63 درصد در اثر متغیر مستقل (ارتفاع) تبیین می شوند. به طورکلی می توان بیان کرد که به علت وجود دام و انسان در ارتفاعات پایین تنوع و غنای گونه ای کاهش یافته است، در صورتی که در ارتفاعات میانی به دلیل کاهش جمعیت دام و بهبود شرایط اقلیمی، میزان تنوع افزایش یافته است.