تداوم معماری مذهبی ساسانی در مسجد تاریخانه دامغانتحلیل مقایس های آتشکده تپ هحصار و مسجد تاریخانه دامغان

بسیاری از محققان عرصه معماری بر اهمیت مبجث تداوم درمعماری ایرانی تاکید دارند. معماری ایران بنا بر نظر برخی از محققان و ایران شناسان حاصل تداوم تاریخی تمدن ایرانی است و می دانیم که این معماری در قرون اولیه اسلامی و به ویژه با تمرکز بر ساختن مساجد، رشد و شکوفایی قابل ملاحظه ای می یابد. در مطالعه تاریخ معماری ایران، تحقیق درباره معماری مساجد اهمیت بسیاری دارد.در این نوشتار به تبیین تداوم معماری ایران در طول تاریخ تمدن ایران پرداخته می شود . سپس شواهد این تداوم به مقایسه کاخ آتشکده ساسانی تپه حصار و مسجد تاریخانه دامغان و بررسی نکات اشتراک وافتراق آن ها جستجو و بعد با بررسی نظرات محققان موافق و مخالف،در فهم میزان سهم معماری ساسانی و شیوه ساخت کاخ آتشکده تپه حصار در ساخت مسجد تاریخانه دامغان سعی می شود .در مسیر تحقیق با مرور وضعیت اجتماع ی فرهنگی ایران در قرون اولیه اسلامی و چگونگی رابطه ایرانیان با مساجد ساخت هشده در جهان اسلام،بستر روشنی از نقش ایرانیان و هنر ایرانی در معماری و هنر اسلامی گشوده می گردد و سپس با مطالعه و رجوع به گزار شهای باستا نشناسانی، که درحفار ی های آتشکدهه تپ هحصار و مسجد تاریخانه دامغان حضور داشته اند، به بررسی و توصیف دیدگاه های محققان مختلف در خصوص این دو بنا پرداخته می شود.سپس با توجه به جدول مقایسه تطبیقی عناصر کالبدی کاخ آتشکده تپه حصار ومسجد تاریخانه دامغان نتیجه گیری می شود که این مسجد ویژگی های مشترک بسیاری باآتشکده تپه حصار دامغان دارد و می توان آن را تداوم معماری ایرانی به شمار آورد، که با توجه به تغییر عملکرد و با استفاده از عناصر معماری ساسانی تغییر شکل در فضای معماری مشاهده می شود .همان طور که مسیر تحقیق توضیح داده شده، از روش تحقیق موردی با رویکرد تفسیری تاریخی و سپس تحلیل مقایسه ای استفاده شده است.