بررسی مهاجرت نرم کننده دی اتیل هگزیل آدیپات از بطری PET به محلول مدل آبلیمو به کمک روش میکرو استخراج مایع- مایع بهینه شده

پلی اتیلن ترفتالات (PET) از جمله پلاستیک هایی می باشد که به صورت گسترده در بسته بندی مواد غذایی و به ویژه نوشیدنی ها و روغن های خوراکی کاربرد دارد. در این پژوهش، مهاجرت دی اتیل هگزیل آدیپات[1] (DEHA)، از نرم کننده های رایج در PET، به محلول مدل آبلیمو بررسی می شود. طبق قوانین اتحادیه اروپا (EC) مقدار مجاز مهاجرت ویژه[2] (SML)، برای این ماده 18 (لیتر/میکروگرم) می باشد. در کار پژوهشی حاضر، یک روش جدید میکرو استخراج مایع – مایع به کمک هوا به منظور آنالیز DEHA ارائه گردید. در این روش، اثر برخی از پارامترهای مهم مانند نوع و حجم حلال استخراج کننده و مقدار نمک بهینه گردید. طبق قوانین EC می توان اسید استیک 3 درصد (وزنی/حجمی) را به عنوان محلول مدل غذایی آبلیمو انتخاب کرد. محلول مدل غذایی تهیه شده در دماهای 5، 25 و40 درجه ی سانتیگراد به مدت سه ماه در بطری های PET نگهداری شده و در بازه های زمانی 10، 30، 60 و 90 روز با دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) مورد آنالیز قرار گرفتند و سپس ضریب انتشار مهاجرت این مواد، به داخل PET با استفاده از قانون فیک محاسبه شد. با افزایش دما و زمان نگهداری، مقدار مهاجرت این مواد افزایش یافت. بعد از 90 روز در دمای 40 درجه ی سانتیگراد حداکثر مقدار مهاجرت به SML رسید ولی در دمای 5 و 25 درجه ی سانتیگراد بعد از به تعادل رسیدن مهاجرت، حداکثر مقادیر اندازه گیری شده زیر SML بود. ضریب انتشار بدست آمده برای DEHA در دماهای 5، 25 و 40 درجه ی سانتیگراد عبارت بودند از 109/0، 12/0 و 9-10×092/0 (ثانیه/سانتی متر مربع). نگهداری آب لیمو در بطری PET بیش از 3 ماه در مناطق با آب و هوای گرم، می تواند موجب ایجاد ریسک از ناحیه مهاجرت DEHA گردد ولی در دماهای پایین تر، چندان مشکل زا نیست و بنابراین نگهداری بطری محتوی آبلیمو در یخچال می تواند تا حدودی این مشکل را حل کند.
[1]. Diethylhexyl adipate
[2]. Specific migration limit