ردیابی ژن سنتزکننده توکسین نیوالنول در بذور روناس آلوده به قارچ های فوزاریوم با استفاده از PCR

روناس یکی از محصولات زراعی مهم می باشد که مصارف دارویی و صنعتی دارد. این محصول ممکن است توسط قارچ های گوناگونی از جمله قارچ های فوزاریوم که پتانسیل تولید مایکوتوکسین های مهلکی را دارند، آلوده شود. هدف از این تحقیق شناسایی توکسین های تریکوتسین تولیدی توسط قارچ های فوزاریوم همراه بذور روناس با استفاده از روش های مولکولی و بیوشیمیایی بود.
از بذور روناس در مناطق مهم کشت روناس استان یزد از جمله اردکان و بافق نمونه برداری به عمل آمد. پس از کشت و خالص سازی گونه های قارچی فوزاریوم در محیط های کشت اختصاصی، ردیابی قارچ های دارای پتانسیل تولید مایکوتوکسین تریکوتسین از جمله نیوالنول (NIV) از طریق آغازگرهای اختصاصی ژن Tri13 با استفاده از روش واکنش زنجیره ای پلی مراز (PCR) انجام شد. جهت تایید پتانسیل تولید مایکوتوکسین NIV در گونه های فوزاریوم از کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا (HPLC) استفاده شد.
در این بررسی پنج گونه فوزاریوم شامل solani.F، F.oxysporum ،poae .F، semitectum.F و F.eqiuesti از بذور روناس جداسازی و شناسایی شدند. از بین گونه های فوزاریوم جدا شده از بذور روناس گونه های poae F. و equisetiF. توانایی تولید مایکوتوکسین نیوالنول (NIV) را دارا بودند. وجود ژن Tri13 (موثر در تولید نیوالنول) در دو گونه F.poae و .equisetiF ردیابی گردید که این گونه ها بعنوان تیپ های تولیدکننده NIV شناخته شدند. نتایج حاصل از HPLC نیز نشان داد که دو گونه فوزاریوم مورد بررسی، پتانسیل تولید مایکوتوکسین NIV را دارند.
بر اساس نتایج بدست آمده، ژن Tri13 در دو گونه .poaeF و F. equiseti نقش موثری در تولید تریکوتسین نیوالنول دارد. لذا با استفاده از روش PCR می توان قارچ های دارای پتانسیل تولید مایکوتوکسین را در محصولات مختلف سریعتر ردیابی و شناسایی کرد. با توجه به اینکه این اولین گزارش از وجود تریکوتسین نیوالنول در بذور روناس در استان یزد می باشد، لذا باید اقدامات لازم جهت کنترل این عوامل قارچی و توکسین های تولیدی در این محصولات صورت گیرد.