اندازه گیری پایداری زارعین دشت کمین استان فارس: مقایسه روش های PCA و AHP

یکی از چالش های اساسی که تمامی جهان و از آن جمله کشور ما ایران با آن مواجه می باشد، دستیابی به پایداری منابع است. با توجه به اهمیت استان فارس در بخش زراعی کشور، در این مطالعه وضعیت پایداری اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی زارعین در منطقه دشت کمین پاسارگاد، با استفاده از دو روش وزن دهی درون زای تحلیل مولفه اصلی و برون زای تحلیل سلسله مراتبی ارزیابی شده است. بدین منظور با استفاده از اطلاعات 150 نفر از کشاورزان منطقه در سال زراعی1394-1393، شاخص های پایداری اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی محاسبه گردید. در انتخاب شاخص های پایداری نیز چارچوب تئوریکی سلسله مراتبی SAFE مورد استفاده قرار گرفت. در مقایسه شاخص پایداری ترکیبی به دو روش AHP و PCA مشخص شد که بین شاخص های پایداری اقتصادی و اجتماعی در دو روش، از نظر آماری اختلاف معنی دار وجود دارد. این در حالی است که شاخص های پایداری زیست محیطی مزارع، بر اساس روش های AHP و PCA، تفاوت معنی دار آماری ندارند. در مجموع تفاوت آماری معنی داری بین شاخص های پایداری ترکیبی بر اساس دو روش مذکور وجود ندارد. بر اساس نتایج به دست آمده، به کارگیری ابزارهای ترویجی و آموزشی و ارائه تسهیلات لازم شامل پرداخت وام به زارعین جهت اجرای عملیات خاکورزی حفاظتی، عملیات آبیاری تحت فشار و انجام آزمون خاک با هدف حفظ و بهبود کیفیت بر مبنای مدیریت مواد مغذی خاک پیشنهاد گردید.