تبیین نظری مبانی توسعه میان افزا و رویکردهای رویه ای آن

پس از دهه 70 میلادی، واکنش های شدیدی نسبت به رشد و گسترش بی رویه شهرها، بعد از جنگ جهانی دوم آغاز شد و راهبرد «توسعه درون زا» برای مقابله با این مشکل شکل گرفت. در این بین، «توسعه میان افزا» که زیرمجموعه ای از جنبش رشد هوشمند است، ساده ترین راهبرد برای تحقق توسعه درون زا محسوب می شود. روش این پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و برمبنای مطالعه متون نظری و کاربستی انگاشت های مذکور در ادبیات جهانی، پیش می رود. در این پژوهش، ابتدا تعریفی اجمالی از مفهوم «توسعه درون زا» و «توسعه میان افزا» و رابطه آنها با هم ارائه خواهد شد. در ادامه، زمینه های تئوریکی که سبب رشد و باروری مفهوم توسعه میان افزا شدند، به اختصار مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد؛ این زمینه ها عبارت اند از: «توسعه پایدار»، «نوشهرگرایی» و «رشد هوشمند». در این بخش سعی بر آن است که رابطه توسعه میان افزا با هریک از این جنبش ها تاحدی تبیین شود. جمع بندی پژوهش با مرور فرایند عام توسعه میان افزا، مفاهیم کلیدی و اصلی رویه ای در این فرایند (مشارکت، ظرفیت سنجی و فازبندی) توضیح داده می شوند. دستاورد پژوهش، یافتن دو اصل اساسی حاکم بر مفاهیم رویه ای در توسعه میان افزاست که اساس به وجود آمدن مراحل مختلف فرایند هستند؛ این دو اصل عبارت اند از: «اصل بهبود و ارتقا» و «اصل زمینه گرایی».