اسطوره آفرینش در آیین ایزدی

اسطوره روایتی قدسی از خلقتی آغازین است که با آیین، مراسمات و ادبیات جامعه پیوستگی دارد. اساطیر ریشه و بن، ادامه دهنده و مکمل اسطوره آفرینش اند. آیین ایزدی، آیینی محلی در منطقه ای کوچک از کردستان عراق است که دارای دو کتاب مقدس و مجموعه ای سروده های دینی شفاهی است. این سروده ها در مراسم هایی مانند تولد، مرگ، اعیاد و هر مراسمی که در آن زایشی نو اتفاق می افتد، خوانده می شوند. این پژوهش به بررسی عناصر اسطوره ای رایج در سروده ها و اقوالی می پردازد که با اسطوره آفرینش آغازین در ارتباط است. روش تحقیق از نوع تحلیلی-توصیفی است. این سروده ها مستقیما از نسخه ای گرفته شده اند که خلیل جندی ره شو به زبان کردی تدوین کرده است. عناصر اسطوره ای اصلی در این قول ها عبارتند از: در (مروارید)، بحر، خرقه، مرکب، گاو و ماهی. با دقت در عناصر اسطوره ای در متون مقدس و سروده های دینی ایزدیان که درباره آفرینش ثبت شده است، مشخص می گردد که عناصر «در»، «بحر» و «ماهی» به مبحث زمین، زنانگی و زایندگی اشاره دارند. «خرقه» با توجه محتوای متون، نشان دهنده تاثیر عناصر صوفیه و عرفان اسلامی است. «مرکب» نیز از آن خدای آسمان است. عنصر مقدس «گاو»، نمادی از خدایان آسمان و کشتن آن در عید اصلی ایزدیان، با ازدواج مقدس و اسطوره آفرینش آغازین در ارتباط است.