بررسئ گرایش به تجربه مصرف مواد و اعتیاد بر اساس مدل پنج عاملئ شخصیت

رابطه بین ویژگی های شخصیتی و مصرف مواد در پژوهش های مختلف نشان داده شده است. اما درباره مکانیسم هایی که شخصیت از طریق آن می تواند گرایش به اعتیاد و مصرف مواد را تحت تاثیر قرار دهد دانش اندکی وجود دارد. بنابراین، پژوهش حاضر در قالب مدلی نقش مدل پنج عاملی شخصیت را در گرایش به اعتیاد و تجربه مصرف مواد مورد بررسی قرار داد.
تعداد 300 دانشجو (124 مرد و 176 زن) به شیوه نمونه گیری در دسترس از بین دانشجویان دانشگاه خوارزمی انتخاب و با استفاده از پرسش نامه شخصیت نئو و پرسشنامه آسیب پذیری نسبت به اعتیاد مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها بر مبنای آزمون های همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزارهای SPSS و Mplus مورد تحلیل قرار گرفت.
یافته ها حاکی از آن بود که تمام عامل های شخصیتی همبستگی معناداری را حداقل با یکی از متغیرهای گرایش به اعتیاد و یا مصرف مواد دارند. مدل پیشنهاد شده برازش بسیار مطلوبی را با داده ها داشت. نوروزگرایی به صورت مستقیم (05/0>P، 10/0=β)، وظیفه شناسی به صورت غیر مستقیم (01/0>P، 09/0-=β) و برون گرایی هم به صورت مستقیم (05/0>P، 10/0=β) و هم به صورت غیر مستقیم (01/0>P، 06/0-=β) اثر معناداری را بر مصرف مواد داشت.
اگرچه تمام ویژگی های شخصیتی به نوعی با گرایش به اعتیاد و مصرف مواد ارتباط داشتند، اما نقش نوروز گرایی، برون گرایی و وظیفه شناسی در این زمینه برجسته تر است و پژوهش های آینده در زمینه ارتباط شخصیت و مصرف مواد بیشتر باید روی این متغیرها متمرکز شود.