اثر آماده سازی بذر روی برخی از شاخص های فیزیولوژیکی رشد، عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد (Sesamum indicum L)

به منظور بررسی اثر تنظیم کننده های رشد گیاهی روی برخی از شاخص های فیزیولوژیکی رشد و عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد، آزمایشی در تابستان سال 1394 در منطقه دزفول به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. در این آزمایش فاکتور اول شامل آماده سازی بذر با محلول های اسید سالیسیلیک 0/1 میلی مولار (SA) ، متیل جاسمونات 1 میکرو مولار (MJ) ، اسید هیومیک 1/5 درصد (HA) و آب (شاهد) و فاکتور دوم استفاده از دو رقم کنجد (یلووایت و رقم محلی دزفول) در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که اکثر شاخص های فیزیولوژیکی رشد ارقام کنجد متاثر از کاربرد تیمارهای آماده سازی بذر بود و اغلب بالاترین میزان شاخص های رشد در رقم محلی دزفول با مصرف اسید هیومیک 5/1 درصد مشاهده گردید. همچنین اثر تیمارهای آماده سازی بذر به جز بر تعداد دانه در کپسول و شاخص برداشت، بر روی سایر صفات مورد ارزیابی معنی دار گردید. اثر متقابل معنی داری بین تیمارهای آماده سازی بذر و رقم بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی و شاخص برداشت حاصل گردید. بیش ترین همبستگی بین عملکرد دانه و صفات مورد ارزیابی، با تعداد دانه در کپسول (**0/87=r) و تعداد کپسول در بوته (**0/79=r) مشاهده شد. در مقایسه با شاهد، تیمارهای SA ، HA و MJ به ترتیب باعث افزایش 11، 18 و 14 درصد عملکرد دانه گردید. بنابراین، اثر تیمار اسید هیومیک موثرتر از سایر تیمارها بر روی عملکرد دانه بود. از آن جایی که عملکرد دانه کنجد رقم محلی دزفول (1867 کیلوگرم در هکتار) در شرایط مساوی مصرف اسید هیومیک، بیش تر از رقم یلووایت (1474 کیلوگرم در هکتار) بود، لذا می توان اظهار نمود رقم محلی دزفول واکنش بالاتری نسبت به مصرف اسید هیومیک داشته و به همین دلیل عملکرد بیش تری تولید نمود.