جایگاه زیدبن علی در علوم قرآن و تفسیر

این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و از رهگذر شناسایی آثار قرآنی زیدبن علی، جایگاه وی را در علوم قرآن و تفسیر بازگشوده است. کاربرد «حلیف القرآن» درباره وی نشانگر پیوند استوار او با قرآن است. زید دارای قرائتی مشهور بوده که برخی آن را در کتابی مستقل جمع آورده اند. «مدخل الی القرآن و تفسیر لمواضع مختاره منه» زید، علاوه بر مباحث مقدماتی لازم برای تفسیر، مشتمل بر تفسیر برخی آیات می باشد. احتمالا «تفسیر سوره الفاتحه و بعض آیات القرآن» منسوب به وی، درس گفتارهای او در مدت پنج ماه زندانی بودنش در کوفه می باشد. همچنین احتمالا «الرد علی القدریه من القرآن» منسوب به وی، همان «الرد علی المجبره» است که در ضمن مجموعه کتاب ها و رسائل زید منتشر شده است. زید «الصفوه» را به منظور اثبات برتری اهل بیت علیهم السلام با تکیه بر آیات قرآن نگاشت و در «کتاب القله و الکثره» که نگاشته خود زید یا به املای اوست، ملاک حقانیت نبودن اکثریت را از منظر قرآن اثبات کرد. «تفسیر غریب القرآن» در صورت صحت انتسابش به زید، نخستین تالیف در غریب القرآن خواهد بود.