تجارت درون بخشی عمودی در تجارت ایران

هدف اصلی از این مقاله پاسخ به این سوال می باشد که آیا می توان در تجارت خارجی ایران شواهدی بر تجارت درون بخشی یا دو طرفه یافت؟ و آیا این تجارت درون بخشی عمودی است یا افقی ؟ آنگاه ، آیا می توان این نتیجه را گرفت که درجه تخصصی صنعتی کشور آنقدر بالاست که می توانیم با اتکا به آن ، به سمت تجات آزاد و کاهش تعرفه ها و پیوستن به سازمان تجارت حرکت کنیم؟ و در نتیجه ، تا چه اندازه می توانیم نسبت به افزایش صادرات کالاهای صنعتی غیر نفتی خوش بین باشیم؟
این مقاله با استفاده از این شاخص برای کالاهای صادراتی و وارداتی تا سه رقم از طبقه بندی استاندارد بین المللی () در نظر دارد وجود ونوع تجارت درون بخشی را در مورد بررسی و تحلیل قرار دهد . در نتیجه رهنمودی برای اجرای سیاست های مناسب تر و صحیح تر صنعتی ، تولیدی (اقتصادی) ، بازرگانی ، ارزی و همکاری های منطقه ای و بین المللی و ارزیابی دقیق الحاق (عضویت ) به سازمان تجارت جهانی باشد.
حدود 91 درصد از اقلام تجارت درون بخشی در سال های مورد بررسی (1375 و 1379 ) را تجارت درون بخشی عمودی تشکیل می دهد و معرف تنوع در تقاضا می باشد . پراکندگی شاخص درون بخشی ، مشخص کننده آن است که عمدتا صادرات کشور را محصولات کاربر ( کمتر سرمایه بر) و با کیفیت پایین و مود مصرف افراد با درآمد پایین در کشورهای در حال توسعه طرف مبادله ایران تشکیل می دهد و اگر این کالاها به کشورهای پیشرفته صادر می گردد مورد مصرف افراد با درآمد پایین در آن کشور می باشند .
از این رو ، کشوری که اغلب صادراتش را کالاهای با کیفیت پایین تشکیل می دهد و خواستار مصرف محصولات با کیفیت بالاست در صورت نبود و کاهش تعرفه در صحنه تجارت جهانی به چه صورتی تجارت خود را اداره خواهد کرد خصوصا کشوری که خواستار آن است که اتکا به درآمد نفتی را کاهش داده و از بین ببرد ، باید در طرف صادرات تجارت جهانی آنقدر توانایی داشته باشد که نه تنها به این ایده و نظر دست یابد بلکه در صحنه تجارت جهانی آزاد بتواند روی پای خود بایستد.