ارزیابی ارقام مختلف چغندر قند در شرایط اگرو اکولوژیکی منطقه میاندوآب با استفاده از روش های چند متغیره آماری در تنش خشکی

به منظور ارزیابی16 رقم چغندرقند در شرایط اگرواکولوژیکی منطقه میاندوآب با استفاده از روش های چندمتغیره آماری در شرایط کمآبی، آزمایشی در دو شرایط معمول و تنش خشکی بر اساس ظرفیت مزرعه، هر کدام در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب اجرا شد. نتایج تجزیه واریانس مرکب داده ها نشان داد اثر محیط بر صفات عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، میزان سدیم ریشه، درصد قند خالص، عملکرد قند ناخالص، آلکالیته، درصد استحصال و قند ملاس از لحاظ آماری معنیدار بود. در این مطالعه صفات عملکرد قند خالص تحت شرایط معمول رطوبتی و تنش خشکی با صفات عملکرد ریشه، مقدار پتاسیم ریشه، عملکرد قند ناخالص و درصد استحصال همبستگی مثبت و معنیدار نشان داد. براساس نتایج تجزیه کلاستر در شرایط معمول برش دندروگرام در فاصله 10، چهار کلاستر ایجاد شد ژنوتیپهای کلاستر دو از عملکرد ریشه، عملکرد قند ناخالص، درصد استحصال و عملکرد قند خالص بالاتر از میانگین کل و کل کلاسترها و از میزان سدیم، پتاسیم، ازت مضره و قند ملاس کمتر از میانگین کل برخوردار بود. در شرایط تنش خشکی برش کلاستر در فاصله 10، ژنوتیپها را در چهار گروه دسته بندی کرد که گروه سه از نظر صفات عملکرد ریشه، درصد قند ناخالص، ازت مضره، درصد قند خالص، عملکرد قند ناخالص، درصد استحصال و عملکرد قند خالص از مقادیر بیشتر از میانگین و از نظر صفات مقدار سدیم، آلکالیته و مقدار قند ملاس کمتر از میانگین برخورداربود. براساس نتایج تجزیه به عاملها در شرایط معمول و تنش خشکی دو عامل شناسایی شدند که بهترتیب 77/87 و 94/85 درصد از کل واریانس داده ها را در دو شرایط تبیین نمود. براساس نتایج تجزیه کلاستر ژنوتیپها در شرایط معمول در چهار کلاستر در شرایط تنش خشکی در سه کلاستر قرار گرفتند.