ارزیابی اثرات زیست محیطی کارخانجات فولاد با استفاده از روش RIAM اصلاح شده، مطالعه موردی: فولاد تیام در استان گیلان

امروزه، جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار، رعایت ملاحظات زیست محیطی به عنوان یک الزام در کشور مطرح می باشد. در این راستا ارزیابی اثرات زیست محیطی، ابزاری مناسب جهت دستیابی به اهداف توسعه پایدار می باشد از این رو، ارزیابی اثرات زیست محیطی احداث کارخانجات فولادسازی تیام می تواند به عنوان سازوکاری، با ارایه راه های استفاده صحیح و منطقی از منابع انسانی و طبیعی سبب کاهش هزینه ها شود. هدف از انجام این تحقیق، شناسایی و پیش بینی اثرات زیست محیطی ناشی از احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام بیستون با استفاده از ماتریس RIAM اصلاح شده و ارایه روش های کاهش اثرات زیانبار زیست محیطی و اقدامات اصلاحی می باشد.
محل اجرای این پروژه، در شهرک صنعتی تیام بیستون در شرق شهرستان فومن واقع شده است. در این مطالعه، اثرات مهم و برجسته مربوط به احداث کارخانجات فولادسازی و نورد تیام با استفاده از روش RIAM اصلاح شده به منظور تجزیه و تحلیل اثرات ناشی از احداث در دو فاز ساختمانی و بهره برداری مورد بررسی قرار گرفت.
نتایج به دست آمده از تجزیه و تحلیل صورت گرفته نشان داد در دوران ساخت و ساز بیش ترین اثرات منفی در محیط فیزیکی- شیمیایی، ناشی از فعالیت های احداث و برچیدن کارگاه، عملیات خاکی و احداث کمپ ها، بر پارامترهای کیفیت هوا، تراز صوتی، فرسایش خاک و منابع آب سطحی می باشد، در محیط بیولوژیکی نیز تراکم پوشش گیاهی در اثر فعالیت تسطیح و پاکتراشی بیش ترین اثر را دریافت می نماید. همچنین تغییر کاربری اراضی و کاهش شاخص های بهداشتی از بارزترین اثرات منفی طرح در محیط اقتصادی- اجتماعی شناخته شده است. در دوران بهره برداری از کارخانه، موثرترین فعالیت های شناسایی شده شامل فرایند احتراق، برداشت از منابع آب زیر زمینی، دفع پسماندها، حمل و نقل مواد اولیه و... بوده که بر کیفیت هوای منطقه، تراز صوتی، کمیت منابع آب زیرزمینی و خصوصیات خاک منطقه اثر گذار بوده، در محیط اکولوژیکی و بیولوژیکی نیز بارزترین اثر منفی طرح در اثر خروج گازهای ناشی از احتراق، بر پوشش گیاهی و کیفیت زیستگاه های منطقه وارد خواهد شد. همچنین ایجاد فرصت های شغلی، رونق کسب و کار و رونق توسعه ملی از بارزترین اثرات مثبت طرح بر محیط اقتصادی و اجتماعی در دوران ساخت و بهره برداری معرفی شده است.
با توجه به این که اغلب اثرات منفی ناشی از اجرای پروژه، در دامنه تغییرات بسیار اندک قرار دارند، پروژه با اعمال روش های مدیریت محیط زیست و اقدامات اصلاحی قابل اجرا می باشد.