اثر فرانشیز بر میزان مخاطره اخلاقی در اعلام خسارت بیمه خودرو؛ مطالعه موردی: بیمه خودروهای سواری در تهران

بر اساس بیمه نامه خودرو، بیمه گر به جبران تصادفات، انفجار و به طور کلی، برخورد خودرو با شی خارجی متعهد است. یافتن عوامل تاثیرگذار بر تصمیم به درخواست متقلبانه برای شرکت های بیمه حائز اهمیت است. تقلب در بیمه زمانی روی می دهد که بیمه گذار درخواست خطایی را ارائه می دهد که قابل تشخیص نیست. در حقیقت، این گزارش های اشتباه باعث ایجاد اختلالاتی در برآورد مالی بیمه گر می شود که منتج به مقادیر اضافه پرداخت به خسارت گزارش شده می شود.
هدف این تحقیق، بررسی تاثیر افزایش سطح فرانشیز بر میزان خطایی است که به عمد توسط بیمه گذار با هدف به دست آوردن نفع بیشتر گزارش می شود. فرانشیز به معنای آن بخشی از مقدار خسارت ادعا شده است که تحت پوشش شرکت بیمه قرار نمی گیرد. در پژوهش حاضر می خواهیم نشان دهیم تحت شرایط افزایش سطح فرانشیز، چگونه پارامترهای موجود در یک قرارداد بر میزان انگیزش برای فعالیت های متقلبانه تاثیرگذار است.
به کمک داده های مربوط به 600 بیمه نامه اتومبیل فروخته شده توسط بیمه ایران در شهر تهران در سال 1390 و با استفاده از مدل اقتصاد سنجی توبیت توسعه یافته[1] با آستانه های مشاهده نشدنی و از روش حداکثر درست نمایی بر روی داده هایی از بیمه خودرو، نشان داده ایم افزایش سطح فرانشیز سبب افزایش درخواست های متقلبانه از طرف بیمه شدگان می گردد. نتیجه دیگر این تحقیق این است که اثر قیمت بر رفتارهای متقلبانه بیمه شده ها به صورت معنی داری معکوس است. به عبارت دیگر، تحقیق نشان می دهد با کاهش قیمت خودرو، رفتارهای متقلبانه افزایش پیدا می کند.