سنجش سطح گرایش به درمان های سنتی با استفاده از گیاهان دارویی در مناطق روستایی (منطقه مورد مطالعه دهستان زبرخان شهرستان نیشابور)

در شرایط کنونی حجم قابل توجهی از جمعیت کشور (29 %) در مناطق روستایی در حال زندگی و امرار معاش هستند. از آنجایی که روستاها محل تجمع فقر به شمار می آید، لذا توجه سطح سلامت بهداشتی (فردی، خانوادگی و محیطی) در محیط های روستایی کشور از اهمیت قابل توجهی برخوردار است. روستاییان با توجه به دانش بومی پزشکی، از ابتدا از طریق استفاده از گیاهان دارویی، روش هایی را برای پیشگیری و درمان اتخاذ می کرده اند که با ورود علم پزشکی نوین دچار تحول گردید و از سطح به کارگیری دانش بومی درمان در روستاها کاسته شد، اما در شرایط موجود علی رغم پیشرفت های علمی پزشکی، به دلیل برخی آسیب های شیمیایی داروها، گرایش به استفاده از گیاهان دارویی به عنوان طب سنتی درحال افزایش می باشد، لذا این مطالعه با هدف سنجش سطح گرایش به درمان های سنتی با گیاهان دارویی در مناطق روستایی دهستان زبرخان است که در سال های اخیر به شکل چشمگیری در حال افزایش می باشد، به طوری که تولید، جمع آوری و بسته بندی گیاهان دارویی جنبه اقتصادی یافته است.
روش شناسی مطالعه بر اساس روش توصیفی تحلیلی بوده که جمع آوری اطلاعات آن با دو شیوه کتابخانه ای و پیمایشی و با ابزار پرسشنامه در بین 129 نمونه در 10 روستای منطقه زبرخان نیشابور انجام شده است. برای عملیاتی سازی مطالعه، 15 شاخص اصلی مرتبط با مساله استخراج گردید و از طریق یافته های میدانی داده ها در سطح نمونه ها جمع آوری شد، سپس داده های جمع آوری شده از طریق روش های آماری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته ها نشان داد که سطح گرایش به مصرف داروهای گیاهی در زنان بیشتر از مردان می باشد. همچنین بر اساس آزمون همبستگی بین مولفه های گرایش به گیاهان دارویی بیانگر عدم رابطه معنی دار بین ویژگی های فردی از جمله درآمد ماهیانه، وضعیت بیمه و تحصیلات نسبت به گرایش روستاییان می باشد. به علاوه نتایج حاصل از آزمون T-TEST حاکی از آن است که برای تمام شاخص های گرایش در مجموع حدی بالاتر از میانگین دیده شده است و با توجه به سطح معنی داری بین متغیرهایی که گرایش به مصرف را نشان می دهند و مصرف داروهای گیاهی ارتباط معنی دار وجود دارد.
با توجه به یافته ها، می توان به گرایش بالای روستاییان به استفاده از گیاهان دارویی در درمان تاکید کرد که از دلایل اصلی آن می توان به ترس از عوارض داروها، سطح درآمدهای پایین و... اشاره کرد، لذا با توجه به فراگیرشدن استفاده از گیاهان دارویی، ارائه آموزش های لازم جهت آگاهی بخشی در زمینه تهیه، نگهداری و مصرف گیاهان دارویی به مردم روستایی ارائه شود.