تجزیه و تحلیل گرافیکی صفات وابسته به عملکرد دانه در ذرت (.Zea mays L) با استفاده از تجزیه دای آلل در شرایط نرمال و تنش خشکی

به منظور تجزیه و تحلیل گرافیکی و تعیین چگونگی کنترل ژنتیکی صفات وابسته به عملکرد دانه 6 اینبرد لاین ذرت و 15 هیبرید حاصل از ترکیب آنها در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار در دو آزمایش مجزا تحت شرایط نرمال و تنش خشکی در مزرعه تحقیقاتی مرکز تحقیقات کشاورزی صفی آباد دزفول در سال1390 اجرا گردید. تفاوت بین ژنوتیپ ها برای کلیه صفات در هر دو شرایط تنش و نرمال بسیار معنی دار بود. لذا تغییرات ژنتیکی بین ژنوتیپ ها به روش های هیمن و جینکز به اجزاء افزایشی و غیرافزایشی تفکیک گردید. تجزیه واریانس نشان داد که در هر دو شرایط تنش و نرمال اثرات افزایشی و غیرافزایشی در کنترل صفات مورد نظر دخالت دارند. بر اساس میانگین درجه غالبیت در هر دو شرایط تنش و نرمال، صفات ارتفاع گیاه، تعداد ردیف دانه در بلال، تعداد دانه در ردیف و عملکرد دانه در بوته با اثر فوق غالبیت و بدلیل سهم بیشتر آثار غیرافزایشی ژن ها در کنترل این صفات انتخاب مستقیم برای صفات مذکور در نسل های اولیه موثر نیست و گزینش برای این صفات باید به نسل های پیشرفته برنامه به نژادی موکول گردد. همچنین صفات ASI1و وزن 100 دانه با اثر غالبیت نسبی کنترل می شوند. با توجه به سهم بیشتر آثار افزایشی ژن ها در کنترل این صفات انتخاب مستقیم برای آنها در نسل های اولیه می تواند در هر دو محیط نرمال و تنش مفید باشد.