ویژگی‏ های زمین شیمیایی گرد و غبارهای میادین اصلی تهران

در این پژوهش 18 نمونه گرد و غبار خیابانی در اطراف 9 میدان اصلی شهر تهران، در ساعات پر ترافیک فصل تابستان 91 و در شرایط آب و هوایی خشک جمع آوری و جهت شناسایی عناصر سرب (Pb) ، روی (Zn) ، مس (Cu) ، ارسنیک (As) ، آهن (Fe) ، نیکل (Ni) ،کروم (Cr) ، کادمیوم (Cd) ، منگنز (Mn) و بیسموت (Bi) با دستگاه پلاسمای جفت القایی (ICP-OES) تجزیه شدند. سپس عامل تجمع و شاخص ژئوشیمیایی مولر (شاخص زمین انباشت) برای آن ها محاسبه گردید. نتایج نشان داد که عناصر سرب (Pb) ، روی (Zn) ، مس (Cu) ، ارسنیک (As) و بیسموت (Bi) نسبت به پوسته زمین افزایش غلظت یافته اند. نتایج حاصل از عامل تجمع نشان می دهد که عنصر بیسموت در تمامی میدان ها در محدوده تجمع به شدت بالا، روی در میدان راه آهن با تجمع بسیار شدید و در مابقی میادین تقریبا در محدوده نسبتا شدید قرار دارد. مس در میدان های صادقیه و پونک در محدوده تجمع شدید و سرب در میدان پونک باتجمع به شدت بالا و در مابقی میدان ها در محدوده تجمع شدید قرار دارد و نهایتا آرسنیک در میدان های ولیعصر، آذری و راه آهن تجمع شدید دارد. شاخص ژئوشیمیایی مولر بیان گر افزایش غلظت سرب، روی و مس در تمامی میادین می باشد. نتایج نشان می دهد که آلودگی گرد و غبار خیابانی به فلزات سنگین وضعیت زیست محیطی شهر تهران را به طور قابل ملاحظه ای مورد تهدید قرار می دهد و منابع اصلی انتشار آن ها ترافیک وسایل نقلیه (احتراق سوخت های فسیلی و خوردگی قطعات مورد استفاده در خودروها) ، آسفالت کف خیابان ها و پروژه های عمرانی در سطح شهر تهران می باشد.