جذب کربن و تبادلات گازی برگ درخت زبان گنجشک (Fraxinus excelsior) تحت تاثیر شدت های مختلف تابش فعال فتوسنتزی (مطالعه موردی: جنگل های اروپای مرکزی)

ساختارهای عظیم گیاهی بر پایه فرآیند فتوسنتز بنا نهاده شده است. در این پژوهش اثرات شدت های مختلف نور بر فتوسنتز برگ، تعرق، جذب و هدایت روزنه ایCO2 بررسی شد. اندازه گیری تبادلات گازی در یک جنگل دست کاشت زبان گنجشک اروپایی (Fraxinus excelsior) در اروپای مرکزی واقع در پارک ملیHainich آلمان، صورت گرفت. نرخ خالص فتوسنتز (A)، نرخ تعرق (E)، هدایت روزنه ای CO2 (Gs)، غلظت CO2 بین سلولی (Ci) و... برای برگ های شش پایه زبان گنجشک با استفاده از دستگاهLC-pro Plus اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که میزان حداکثر جذب خالص حدود 7/6 کیلوگرم CO2 بر هکتار در ساعت بوده است. حداکثر شدت نور استفاده شده برای فتوسنتز در تحقیق حاضر 696 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه بود که با توجه به روند صعودی نرخ فتوسنتز به نظر می رسد حداکثر نرخ فتوسنتز در مقدار PPF کمی بیش از 696 باشد. نرخ تعرق و هدایت روزنه ای CO2 نیز در تمام پایه های اندازه گیری شده با افزایش شدت نور به طور نمایی افزایش داشته است و حداکثر آن در بیشترین مقدار PPF تابش شده یعنی 696 میکرومول بر مترمربع بر ثانیه بوده است. بر اساس نرخ فتوسنتزی ثابت شد که گونه زبان گنجشک موردبررسی، گونه ای نیمه نورپسند بوده (نقطه جبران نوری= 6/10 میکرومول بر مترمربع در ثانیه) که می تواند نقش گونه ای سایه پسند را در جنگل های اروپای مرکزی (حداکثر شدت فتوسنتز= 5/3) ایفا نماید. گونه مزبور سهم زیادی نیز در جذب کربن در اکوسیستم جنگلی اروپای مرکزی دارد؛ به طوری که جذب کربن سالانه آن برابر با 1324 گرم بر مترمربع در هرسال است که حدود 5/2 برابر میانگین کل گونه های موجود در اکوسیستم نام برده است.