بررسی عملکرد مدل های تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) و مدل سازی معادله های ساختاری روی بررسی روابط پیچیده بین متغیرها

بعضی مواقع اثر متغیرهای مستقل به طور همزمان، روی چندین متغیر وابسته سنجیده شود، و علاوه بر آن یک همبستگی درونی بین متغیرهای مستقل وجود داشته باشد. این مطالعه با هدف بررسی عملکرد مدل های تحلیل واریانس چند متغیره (مانوا) و مدل سازی معادله های ساختاری روی بررسی روابط پیچیده بین متغیرها انجام شد.
این مطالعه به بررسی آگاهی و نگرش افراد 18-15 سال در مورد مواد محرک پرداخته است. با استفاده از روش مدل سازی معادله های ساختاری و مانوا، اثر متغیرهای مستقل (جنس، وضع تاهل، سطح سواد و سن) روی دو متغیر پنهان آگاهی و نگرش بررسی شد. میانگین مجموع مربع های خطای (Mean Square Error; MSE) دو روش باهم مقایسه شد.
در دو روش سمت معنی داری مسیرها یکی شد، اما مقدار ضرایب و P-value ها با هم متفاوت بود. با توجه به نتایج به دست آمده، مشاهد شد در هر دو روش، تنها متغیر جنس، بر آگاهی افراد، اثر گذار بوده است. هم چنین در هر دوی این روش، متغیر جنس و متغیر وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند. میانگین مجموع مربع های خطا، دو روش تحلیل واریانس چند متغیره و روش مدل سازی معادله های ساختاری به ترتیب 98/0 و 002/0 شده اند.
نتیجه گیری: در این مطالعه عملکرد روش مدل سازی معادله های ساختاری نسبت به عملکرد روش مانوا بهتر بوده است. پیشنهاد می شود که برای بررسی هم زمان روابط بین متغیرها از روش مدل سازی معادله های ساختاری استفاده شود. متغیر جنس، بر آگاهی افراد اثرگذار بوده است. هم چنین متغیرهای جنس و وضع تاهل، بر نگرش افراد اثرگذار بوده اند.