بررسی اثرات احداث سد طالقان بر توسعه فیزیکی مناطق مسکونی بالادست سد با استفاده از GIS/RS و ارایه مدل توسعه مناطق مسکونی

در این تحقیق هدف بر آن است که مشخص گردد آیا احداث سد بر توسعه فیزیکی مناطق مسکونی بالا دست سد اثردارد یا خیر و اگر جواب مثبت است، آیا این توسعه بر اساس اصول علمی صورت پذیرفته است تا در نهایت مدلی ریاضی بر مبنای تحلیل های GIS ارایه شود.
روش بررسی و

ابتدا جهت بررسی تغییرات توسعه فیزیکی مناطق مسکونی دو تصویر ماهواره ای شامل یک فریم از سنجنده pan مربوط به ماهواره IRS-1D قبل از احداث سد طالقان و یک فریم از سنجنده Liss IV (mono) ماهواره IRS-P6 بعد از احداث سد طالقان تهیه و پس از انجام تصحیحات هندسی، اقدام به استخراج محدوده های مسکونی گردید که مشخص شد پس از احداث سد، مناطق مسکونی از لحاظ مساحت دارای گسترش بوده اند. با استفاده از مطالعات انجام شده قبلی در رابطه با مدل های مختلف توسعه مناطق مسکونی، اقدام به ارایه یک مدل مناسب جهت توسعه کاربری مسکونی در محدوده مورد مطالعه گردید. در این مدل که از روش فازی تبعیت می کند، شرایط لازم و وزن ها جهت برقرار بودن وضعیت های مناسب و نا مناسب و بسیار نامناسب تعریف شد. سپس با استفاده از داده های موجود شامل داده های توصیفی، نقشه های رقومی 1:25000 و دیگر مطالعات انجام شده توسط سازمان ها و شرکت های مشاور، اقدام به استخراج لایه های رقومی مورد نیاز ارایه شده در مدل گردید و با توجه به مدل مذکور، لایه های مختلف رقومی در نرم افزار ArcGIS برروی هم قرار گرفتند. پس از مشخص شدن نتایج، مناطق بسیار نامناسب، نامناسب ومناسب توسعه کاربری مسکونی مشخص گردیدند.

مناطق مسکونی که بر روی شرایط بسیار نامناسب می گیرند باید تخلیه و جابه جا شوند. اما مناطق مسکونی که در شرایط نامناسب قرار می گیرند را می توان با برنامه ریزی های مختلف حفظ نمود. اما هیچ منطقه مناسبی جهت توسعه بیشتر کاربری مسکونی یافت نگردید که مهم ترین عامل محدود کننده برای جلوگیری از توسعه کاربری مسکونی، عامل پوشش گیاهی و کاربری اراضی می باشد . لازم به ذکر است که در محدوده های مسکونی موجود که در شرایط مناسب قرار می گیرند، توسعه فقط در همان محدوده ها و بیشتر به صورت افزایش تراکم ارتفاعی پیشنهاد می گردد که این پیشنهاد خود نیازمند مطالعات جامع تر(مانند مطالعات ارزیابی زیست محیطی و...) و براساس طرح های توسعه شهری و روستایی می باشد.