بررسی کیفیت خواب زنان در دوره نفاس و عوامل مرتبط با آن در شهر زنجان سال 1393

دوره نفاس، به 6 هفته اول پس از زایمان اطلاق می شود. این دوره برای مادران بسیار استرس زا می باشد و زنان با تغییرات زیادی از جمله تغییرات کیفیت خواب مواجه می شوند. مطالعه حاضر با هدف بررسی کیفیت خواب زنان در دوره نفاس و عوامل مرتبط با آن انجام شد.
این مطالعه مقطعی در سال 1393 بر روی 200 مادر در دوره نفاس که به مراکز بهداشتی درمانی شهرستان زنجان مراجعه کرده بودند؛ انجام شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه کیفیت خواب پیترزبورگ، شاخص افسردگی پس از زایمان ادینبرگ و پرسشنامه جمعیت شناختی گردآوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 16) و آزمون های کای دو، ضریب همبستگی پیرسون و اسپیرمن انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
میانگین کیفیت خواب در دوره نفاس 31/2±74/7 بود و 125 نفر (5/62%) از زنان در این دوره، از کیفیت پایین خواب رنج می بردند. دفعات بیدار شدن به علت گریه شیرخوار (41/0=r، 001/0>p) و تغذیه شیرخوار (46/0=r، 001/0>p) از مهم ترین عواملی بودند که با اختلالات خواب همبستگی معناداری داشتند، همچنین افسردگی مادر با کیفیت پایین خواب همبستگی معناداری را نشان داد (16/0=r، 03/0=p). از بین مشخصه های جمعیت شناسی، تحصیلات مادر (37/0-=r، 004/0=p)، شغل همسران (03/0=p)، سن (28/0=r، 02/0=p) و اشتغال مادران (03/0=p) همبستگی معناداری با اختلال خواب نشان دادند.
با توجه به پایین بودن کیفیت خواب در دوران نفاس، وجود برنامه هایی جهت پیشگیری، تشخیص و کمک به درمان اختلالات خواب علاوه بر مراقبت های معمول نفاس ضروری به نظر می رسد.