بررسی ساختار عاملی، روایی، پایایی و نسخه فارسی مقیاس استعداد هیپنوتیزم پذیری استانفورد - فرم سی SHSS/C

اهداف هیلگارد و وایتسن هوفر در سال 1952 مقیاس استعداد هیپنوتیزم پذیری دانشگاه استنفورد را معرفی کردند. این مقیاس در سال 1962 بازبینی و تکمیل شد. SHSS/C عمدتا تبعیت رفتاری و تلقین پذیری را در طیف وسیعی از پدیده های هیپنوتیزمی (مواد حرکتی و نمونه های خیال پردازی و تحریف شناختی) در مدت زمان کوتاهی می سنجد. در تحقیق حاضر، هدف بررسی خصوصیات روان سنجی مقیاس استعداد هیپنوتیزم پذیری استانفورد SHSS/C در جمعیت غیربالینی است.
مواد و روش ها این مطالعه توصیفی روی 300 نفر از دانشجویان دانشکده های مختلف دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه انجام شد که با روش نمونه گیری خوشه ایچندمرحله ای انتخاب شدند. این دانشجویان با ابزارهای تحقیق از جمله مقیاس استعداد هیپنوتیزم پذیری استانفورد SHSS/C، مقیاس القای هیپنوتیزمی HIP، پرسش نامه گروه های شخصیتی هیپنوتیزم پذیر اشپیگل و پرسش نامه شخصیتی پنج عاملی نئو (NEO-FFI) آزموده شدند. داده ها با استفاده از روش آماری توصیفی، ضریب همبستگی، تحلیل عامل اکتشافی، آلفای کرونباخ، ضریب دو نیمه سازی گاتمن و با استفاده از نرم افزار SPSS نگارش 22 تحلیل شد.
یافته ها تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه های اصلی با چرخش واریماکس برای SHSS/C، سه عامل استعدادهای هیپنوتیزم پذیری توانایی های شناختی و ادراکی، پدیده های حسی حرکتی، تحریف شناختی و آثار پس هیپنوتیزمی را استخراج کرد. ضریب پایایی از نوع آلفای کرونباخ، بازآزمایی و همسانی درونی به ترتیب 0/80، 0/75، 0/74 بود. همچنین سه نوع روایی هم زمان، ملاکی و همبستگی خرده مقیاس ها با کل مقیاس و یکدیگر، با مقیاس القای هیپنوتیزمی HIP،پرسش نامه های گروه های شخصیتی هیپنوتیزم پذیر و شخصیت نئو به ترتیب 0/89، 0/84، 0/68 گزارش شد.
نتیجه گیری نتایج نشان داد که مقیاس SHSS/C در جامعه ایرانی خصوصیات روان سنجی مطلوبی دارد و می توان از آن در تحقیقات روان شناسی و روان پزشکی استفاده کرد.