بررسی تاثیر تماس پوستی بلافاصله و مداوم مادر و نوزاد پس از تولد بر طول مرحله سوم زایمان: کارآزمایی بالینی تصادفی شده

مهم ترین مداخله برای پیشگیری از طولانی شدن مرحله سوم زایمان، تجویز داروهای صناعی است که با تمام کارایی، اثرات نامطلوبی را به همراه دارند. بر این اساس نیاز به جایگزینی با روش های کم خطرتر احساس می شود. مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر تماس پوستی بلافاصله و مداوم مادر و نوزاد پس از تولد بر طول مرحله سوم زایمان انجام شد.
این مطالعه کارآزمایی بالینی تصادفی در سال 1396 بر روی 92 مادر نخست باردار در زایشگاه بیمارستان ام البنین (س) شهر مشهد انجام شد. در گروه تماس پوستی، نوزاد پس از تولد بدون پوشش، در تماس پوستی با مادرش قرار می گرفت. در گروه مراقبت مرسوم، نوزاد به زیر وارمر منتقل می شد و پس از ترمیم پرینه، در داخل پتو تحویل مادر می شد. اطلاعات با استفاده از پرسشنامه جمع آوری گردید و دو گروه جهت ارزیابی طول مرحله سوم زایمان و میزان نیاز به اکسی توسین صناعی مورد پیگیری قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS (نسخه 14) و آزمون های کای دو و تی مستقل انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی دار در نظر گرفته شد.
طول مدت مرحله سوم زایمان در 11 نفر (4/23%) از مادران گروه تماس پوستی و 3 نفر (7/6%) از گروه مراقبت مرسوم، کمتر از 5 دقیقه و در 6 نفر (8/12%) از گروه تماس پوستی و 13 نفر (9/28%) از گروه مراقبت مرسوم، بین 20-10 دقیقه بود که بین دو گروه تفاوت آماری معنی داری وجود داشت (02/0=p). همچنین نیاز به اکسی توسین صناعی پس از زایمان در گروه تماس پوستی به طور معنی داری کمتر از گروه کنترل بود (03/0=p).
تماس پوستی مادر و نوزاد، طول مرحله سوم پس از زایمان را کاهش می دهد و از نیاز به دوز بالای اکسی توسین صناعی و عوارض آن می کاهد. می توان با برقراری تماس پوستی به عنوان یک روش موثر، ساده، ارزان و بدون عارضه جانبی به تسریع مرحله سوم زایمان کمک نمود و در نهایت از خونریزی پس از زایمان به عنوان یکی از علل شایع مرگ مادر کاست.