برآورد کشش های جانشینی نهاده انرژی در تابع تولید کلان اقتصاد ایران به روش CES دو مرحله ای

آمار و ارقام مربوط به انرژی حاکی از آن است که کشور ایران از نظر شاخص های مصرف و بهره وری انرژی در مقایسه با متوسط جهانی در وضعیت مناسبی قرار ندارد. یکی از راهکارهای اصلاح نحوه بکارگیری این نهاده، افزایش قیمت های نسبی انرژی عنوان شده است. اما پیش فرض اساسی برای اثربخش بودن افزایش قیمت به هدف استفاده بهینه از انرژی، این است که در فرایند تولید، امکان جانشین ساختن نهاده انرژی با سایر نهاده ها برای بنگاه فراهم باشد؛ چراکه در غیر این صورت، به جای جانشین ساختن انرژی با سایر نهاده ها، افزایش قیمت انرژی از طریق افزایش هزینه های تولید، اثر تورمی برجای خواهد گذاشت. لذا محاسبه صحیح کشش جانشینی انرژی با سایر نهاده های تولید، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. به همین منظور، در این مطالعه، یک تابع تولید کشش جانشینی ثابت (CES) برای اقتصاد ایران تصریح و برآورد شده است. با توجه به اینکه در فرم اولیه این تابع تنها دو نهاده تولیدی وجود دارند، با تعریف مفهوم نهاده ترکیبی، سه تصریح متفاوت برای تابع تولید در نظر گرفته و به روش غیر خطی برآورد شدند. نتیجه این برآورد نشان می دهد در ایران، کشش جانشینی بین نهاده انرژی و نهاده های کار و سرمایه، پایین است و ساختار تولیدی موجود برای بنگاه های تولیدی امکان جانشینی را به سهولت فراهم نمی کند. نتیجه این امر این است که افزایش قیمت در کوتاه مدت بیش از اینکه به جانشینی نهاده ها و افزایش بهره وری انرژی منجر شود، باعث کاهش تولید و افزایش قیمت خواهدشد.