بررسی سرمایه اجتماعی با استفاده از مدل معادلات ساختاری(SEM) در شهر تهران

سرمایه اجتماعی مفهوم جدیدی است که اخیرا وارد حوزه های اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی شده است. می توان این طور ادعا کرد که سرمایه اجتماعی نقشی مهم تر از سرمایه فیزیکی و انسانی دارد چرا که در نبود آن سایر سرمایه ها کارایی نخواهند داشت. سرمایه اجتماعی شامل شبکه ارتباطات بین افراد، هنجارهای اجتماعی مثل همکاری متقابل و اعتماد در شبکه های اجتماعی می باشد. در این پژوهش با استفاده از مدل معادلات ساختاری به بررسی متغیرهایی مرتبط با مولفه های سرمایه اجتماعی در ساکنان شهر تهران پرداخته شده است.
مواد و داده های این مطالعه از پیمایش وسیع سنجش عدالت در شهر تهران می باشدکه جامعه هدف آن کلیه شهروندان تهرانی 15 ساله و بالاتر و مشتمل بر یک فرد انتخابی از 22500 خانوار از 22 منطقه شهر تهران بوده است. نمونه گیری در این مطالعه به صورت چند مرحله ای خوشه ایتصادفی بوده است. مدل یابی معادلات ساختاری به عنوان یک روش و تکنیک تحلیل چند متغیری بسیار کلی و نیرومند از خانواده رگرسیون چند متغیری مطرح بوده و تجزیه و تحلیل داده های این مطالعه با این روش و با استفاده از نرم افزار لیزرل(Lisrel) انجام شده است.
در بررسی سرمایه اجتماعی واحدهای مورد مطالعه، سه مولفه عمده و مهم ترین متغیرهای مرتبط با آنها شامل اعتماد فردی (بارعاملی=71/0) متغیرهای وضعیت اشتغال، وضعیت زناشویی، بعد جسمی (کیفیت زندگی) و سن، همبستگی و حمایت اجتماعی (بارعاملی=6/0) متغیرهای سطح تحصیلات، وضعیت زناشویی، وضعیت اشتغال و اعتماد اجتماعی و روابط انجمنی (بارعاملی= 58/0) شامل متغیرهای اندازه خانوار، بعد جسمی، سن و مالکیت منزل می باشد.
برنامه ریزی در جهت افزایش کمی و کیفی سطح تحصیلات جامعه و ایجاد فرصتهای شغلی بیشتر و نیز توجه به مولفه های ازدواج به خصوص در نسل جوان می تواند باعث افزایش چشمگیر سرمایه اجتماعی در شهر تهران گردد. برنامه ریزی در جهت مناسب سازی بعد خانوار نیز می تواند در افزایش سرمایه اجتماعی موثر واقع شود.