تحلیل معناشناختی بافت متنی «خلود» در قرآن کریم

در بافت متنی قرآن کریم، ریشه «خلد/ خلود» در توصیفی دقیق به عنوان برابرنهاده‏ی «جاودانگی بشر در پیوستار زمان-فضای آن‏جهانی» به کار رفته است. پیرامون واژگان کانونی و مرکزی بافت متنی قرآن تا کنون، جستارهای بسیار ارزشمندی پدید آمده است اما نظر به عدم وجود پژوهشی مستقل پیرامون «خلود» ، در این جستار، نگارنده کوشیده است تا با واکاوی رابطه های‏ معنایی این واژه با واژگانی مانند «تقوا» و «ایمان» ، «حیات» و «موت» ، «دوام» و «ابد» و «جنه» و «جحیم» خلود را به عنوان واژه‏ای کانونی در بافت قرآن کریم، مورد بررسی معناشناختی قرار دهد و با بازخوانی شبکه معنایی «خلود» در بافت متنی قرآن، رابطه های معنایی این واژه و مدلول‏های مکانی و زمانی آن را شناسایی نماید.
برآیند نهایی جستار پیش‏رو در درجه نخست، نشانگر وجود تصویر سه گونه از «خلود» در قرآن کریم است که عبارتنداز: خلود مشروط، خلود نامشروط و خلود جسمانی توراتی. بررسی شبکه معنایی خلود در قرآن کریم، حکایت از وجود رابطه معنایی هم‏نشینی و جانشینی میان «خلود» با دو واژه «دوام» و «ابد» به عنوان مدلول زمانی خلود، رابطه معنایی هم‏نشینی میان «خلود» با «ایمان» ، «تقوا» و نیز «حیات» داشت. از سوی دیگر میان واژگانی مانند «جنه» ، «فردوس» ، «جنات عدن» ، «جنات النعیم» و. . به عنوان مدلول مکانی بهشت با خلود ایجابی و نیز میان واژگانی از دسته «جهنم» ، «جحیم» ، «نار» ، «حطمه» ، «سعیر» و…به عنوان مدلول مکانی دوزخ با خلود سلبی رابطه هم‏نشینی و ترادف برقرار است چنان‏که هرکدام از این دو شبکه معنایی وابسته به بهشت یا دوزخ با گروه متقابل خود دارای رابطه معنایی تضاد نیز می‏باشند.