اثر پیش تیمار اسید سالیسیلیک بر برخی شاخص های جوانه زنی، میزان فنل کلو فعالیت آنتی اکسیدانی گیاهچه های گیاهL. Nepeta nuda تحت شرایط تنش شوری

پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک، نقش مهمی در بهبود جوانه زنی و افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنش های محیطی دارد. تاخیر در جوانه زنی، کاهش سرعت و درصد جوانه زنی از اثرات تنش شوری در مرحله جوانه زنی می باشد. برای بررسی اثر تنش شوری و پیش تیمار اسید سالیسیلیک به عنوان تخفیف دهنده شوری بر جوانه زنی بذور گیاه دارویی در معرض خطر انقراض پونه سای کرک (Nepeta nuda L.)، آزمایشی به صورت فاکتوریل بر پایه طرح کاملا تصادفی با چهار سطح شوری (0، 50، 100 و 150 میلی مولار)، سه سطح پیش تیمار بذر با اسید سالسیلیک (0، 2/0 و 5/0 میلی مولار) و در سه زمان (6 ،12و 24 ساعت) با سه تکرار، در آزمایشگاه فیزیولوژی گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1395 اجرا گردید. شاخص های مرتبط با جوانه زنی با خروج ریشه چه به میزان 2 میلی متر و به مدت 21 روز مورد ارزیابی قرار گرفتند. پس از 21 روز و اتمام ثبت شاخص های جوانه زنی، ساقه چه ها جهت ارزیابی فیتوشیمیایی جدا شدند و اندازه گیری میزان فنل کل و فعالیت آنتی اکسیدانی به روش اسپکتروفتومتری و با استفاده از عصاره متانولی (استخراج در هاون چینی) به ترتیب با روش فولین-سیکالتو و ظرفیت مهار رادیکال های آزاد DPPH انجام پذیرفت. با توجه به نتایج آزمایش اثر مثبت کاربرد اسید سالیسیلیک بر بهبود جوانه زنی این گیاه در غلظت 5/0 میلی مولار نسبت به 2/0 میلی مولار بیشتر مشهود بود. با افزایش تنش شوری صفات اندازه گیری شده به شدت کاهش یافت. به طوری که کمترین میزان درصد و سرعت جوانه زنی مربوط به تنش 150 میلی مولار به ترتیب 81/0 درصد و 02/0 بود. همچنین کاربرد اسید سالسیلیک باعث بهبود جوانه زنی در سطوح مختلف تنش شوری گردید. به طوری که بیشترین درصد و سرعت جوانه زنی مربوط به پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک به مدت 24 ساعت به ترتیب به میزان 11/25 درصد و 62/0 بدست آمد. بیشترین میزان فعالیت آنتی اکسیدانی و فنل کل مربوط به تنش 50 میلی مولار به ترتیب 92/68 درصد و 2/1 میلی گرم در گرم وزن تر بود و کاربرد اسید سالسیلیک در سطوح مختلف شوری میزان این صفات را کاهش داد. به طور کلی، هر چند تنش شوری سبب اختلال در جوانه زنی پونه سای می شود؛ ولی می توان با پیش تیمار بذور با اسید سالسیلیک شاخص های جوانه زنی آن را در این شرایط بهبود بخشید.