اثر تنش شوری بر برخی پاسخ های فیزیولوژیک و زیست شیمیایی چهار دورگه انجیر

شور شدن خاک ها در اثر تجمع نمک در خاک، تولید محصول های کشاورزی از جمله انجیر را کاهش می دهد. به منظور بررسی تاثیر سطح های مختلف تنش شوری (6/0، 4، 6 و 8 میلی موس بر سانتی متر) بر چهار دورگه انجیر، آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح به طورکامل تصادفی انجام شد. دانهال های مورد ارزیابی از تلاقی رقم مادری سبز (S) و چهار رقم برانجیر پوزدنبالی (P)، خرمایی (K)، شاه انجیری (Sh) و دانه سفیدD) )، (S×P، S×K، S×Sh و S×D) به دست آمده بودند. اعمال تنش شوری در سطح هشت میلی موس بر سانتی متر منجر به افزایش غلظت پرولین (18/9 برابر)، کاروتنوئیدها (04/8%(، تراکم روزنه (13/54 %)، کاهش مقدار نسبی آب برگ (24/%15)، نشاسته (42/%39)، طول (68/%23) و قطر روزنه (60/%24) و هدایت روزنه ای (59/%73) نسبت به تیمار شاهد شد. با افزایش سطح شوری تا شش میلی موس بر سانتی متر، غلظت قندهای محلول کل، کلروفیل b و کلروفیل کل در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. بیش ترین مقدار پرولین، کلروفیل های a و b، کلروفیل کل، کاروتنوئیدها، قندهای محلول کل و نشاسته در دورگه S×K اندازه گیری شد. در حالی که کم ترین مقدار نسبی آب برگ در دورگه S×D و کم ترین غلظت کلروفیلb و کل در دورگه S× Sh اندازه گیری شد. هم چنین دورگه S×Sh بیش ترین مقدار کاهش طول و قطر روزنه و بیش ترین افزایش تراکم روزنه ای زیر شرایط تنش شوری را داشت، در حالی که کم ترین مقدار تراکم روزنه ای در دورگه S×K مشاهده شد. هم چنین در تیمار هشت میلی موس بر سانتی متر، بیش ترین و کم ترین درصد تغییرهای هدایت روزنه ای نسبت به تیمار شاهد به ترتیب در دورگه های S×P و S×K مشاهده شد. در بین چهار دورگه مورد بررسی، S×K شرایط تنش شوری را بیش تر از بقیه تحمل نمود و امکان استفاده از این دورگه در خاک های شور تا سطح هشت میلی موس بر سانتی متر وجود دارد.