تحلیل روند و ویژگی های جنگ تحمیلی عراق علیه ایران با تاکید بر بنیان های جغرافیای نظامی

جنگ تحمیلی عراق علیه ایران که حدود هشت سال به طول انجامید، گستره ای به مساحت بیش از 1600 کیلومتر را دربر گرفت و یکی از بزرگ ترین جنگ های قرن بیستم را رقم زد. پهنه عملیاتی این جنگ از ویژگی های گوناگون جغرافیای انسانی و طبیعی برخوردار بود و انواع مختلف عملیات نظامی در آن انجام گرفت. جدا از گستره جغرافیایی، این جنگ از ویژگی های دیگری نیز برخوردار بود؛ در آغاز جنگ، یکی از طرفین در دوران گذار از یک انقلاب مردمی و دیگری در دوران ثبات و آرامش بود. همچنین، در حالی که یکی از طرفین جنگ از پشتیبانی نسبی جهانی برخوردار بود، دیگری همزمان رویاروی بخش زیادی از جامعه جهانی قرار گرفته بود. در این وضعیت، پیروزی نظامی در جبهه های جنگ، مستلزم پیروی درست از اصول جنگی، از جمله در نظر گرفتن اصول جغرافیای نظامی بود. بررسی و تحلیل دقیق تر روند جنگ، میزان پیروی روند جنگ از بنیان های جغرافیای نظامی را در هر دو جبهه روشن می کند. مقاله حاضر، با برشمردن ویژگی های عملیات نظامی طرفین جنگ، کاربست اصول کلی جغرافیای نظامی را از سوی هر کدام از طرف های درگیر، بررسی و تحلیل کرده است.