ممنوعیت ها و محدودیت های حاکم بر تبلیغ در فضای مجازی در چارچوب حقوق مصرف

تبلیغات الکترونیکی یکی از مراحل بازاریابی در فضای مجازی است. ماهیت فرامرزی تجارت الکترونیکی سبب تغییرات گسترده‏ای در زمینه های مختلف از جمله تبلیغات شده است. تبلیغات در فضای مجازی این قابلیت را دارد،که منشا سوءاستفاده تبلیغ‏کنندگان شود. به این ترتیب که کالاها یا خدماتی را تبلیغ کنند که برای سلامتی مصرف‏کننده مضر باشد. ممکن است این تبلیغات در برگیرنده اطلاعاتی خلاف واقع بوده که سبب گمراهی مصرف‏کننده شود یا اطلاعات ارائه شده در خصوص ویژگی های محصول، از شفافیت کافی برخوردار نباشد. به علاوه برخی رویه های تبلیغاتی به نقض حریم خصوصی مصرف‏کننده می‏انجامد. همسو با تغییرات ایجاد شده ناشی از فناوری اطلاعات و ارتباطات[1] و به منظور حمایت از مصرف‏کننده سایبری، حاکمیت قواعد و اصول ویژه ای در حوزه تبلیغات الکترونیکی ضروری است. قواعد حقوقی در حوزه تبلیغات الکترونیکی به دو دسته تقسیم می‏شود. دسته اول، قواعدی است که منبع آن عرف خاص حرفه ای است و دسته دوم قواعد مبتنی بر مصوبات دولت ها است. مطالعه قواعد مذکور در پرتو قانون تجارت الکترونیکی ایران،[2] با عنایت به دستورالعمل‏های اتحادیه اروپا[3] و قواعد راهنما و رویه های حرفه‏ای اتاق بازرگانی بین المللی[4] موضوع این نوشتار است.
[1]. Information Communication Technology (ICT).
.[2] قانون تجارت الکترونیکی ایران مصوب 17/10/1382 مجلس شورای اسلامی است.
.[3] دستورالعمل (Directive)از جمله مصوبات ارکان قانون گذاری اتحادیه اروپا یعنی شورای وزیران و پارلمان اروپایی است. جهت معرفی این دستورالعمل ها از دو عدد و یک علامت اختصاری استفاده می شود. عدد اول از سمت چپ سال تصویب و عدد بعد از ممیز، شماره خود دستورالعمل است.
[4]. International Chamber of Commerce (ICC).