کاربردشناسی جمله های پرسشی در اشعار فریدون مشیری

یکی از انواع پرکاربرد کلام، جمله پرسشی است که زبان شناسان و بلاغت¬شناسان نقش های معنایی منظوری گوناگونی برای آن در نظر گرفته اند. اشعار فریدون مشیری برای افزونی قدرت تاثیر و القای معانی به مخاطب، تجلی گاه نقش های معنایی منظوری گزاره های پرسشی متعددی ¬است. این ویژگی به دلیل بسامد بالا از شاخص¬های برجسته در سبک مشیری است که سخن وی را در میان شاعران معاصر متفرد و یگانه ساخته است. پژوهش حاضر در تلاش است تا با تکیه بر روش توصیفی تحلیلی، با تحلیل کارکردهای زبانی گزاره های پرسشی اشعار مشیری، به بررسی توانش ارتباطی مختلف این گزاره¬ها بپردازد؛ بدین منظور 525 قطعه شعر از فریدون مشیری مورد بررسی قرارگرفت که از این میان 363 جمله پرسشی با اغراض مختلف شناسایی شد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که گزاره های پرسشی اشعار مشیری دارای 24 نقش معنایی منظوری مختلف هستند. تعدد نقش¬های معنایی منظوری جملات پرسشی این حقیقت را اثبات می¬کند که صاحب این اشعار با ترفندهای زبانی و بلاغی به خوبی آشنا بوده و از زبان ادبی نرم، هموار و ساده با بالاترین ظرفیت ممکن آن بهره گرفته¬ است.