ارزیابی آرمان توسعه پایدار بر بستر تداوم جریان اصلی توسعه پایدار در دستورکار 2030

در برنامه های توسعه ایران به نحو فزاینده جریان اصلی توسعه پایدار الگوی حل بحران محیط زیست قرار گرفته است. به همین دلیل این مسئله قابل طرح است که آرمان توسعه پایدار تا چه حد شایسته پیروی است و آیا پیاده سازی کامل آن مشکلات ناشی از توسعه به ویژه مشکلات محیط زیست را حل خواهد کرد. هدف مقاله پیش رو این است که با تمرکز بر دستورکار 2030 و «اهداف توسعه پایدار» به عنوان سند جاری جریان اصلی توسعه پایدار، پاسخ این مسئله را جستجو کند. روشی که برای این منظور به کار گرفته شد عبارت بود از بررسی و تحلیل و نقد دستورکار 2030 و اهداف توسعه پایدار، به این صورت که سابقه، جایگاه و امتیازهای این سند مورد بررسی قرار گرفت؛ کاستی های آن در سه بخش مورد تبیین قرار گرفت؛ و استمرار مولفه های تعیین کننده جریان اصلی توسعه پایدار در آن به بحث گذاشته شد. رئوس نتایج حاصل شده عبارتاند از: اهداف توسعه پایدار می خواهد جانب این هر سه را نگاه دارد: 1- اقلیت ثروتمند جهان بتوانند به افزایش رشد ادامه دهند، 2- زمین را نجات دهد، 3- فقر را ریشه کن کند. اما این سه به نحوی که در اهداف توسعه پایدار مطرح شده، غیرقابل جمعاند. برنامه دستورکار 2030 برای ریشه کنی فقر مبتنی بر مدل قدیمی رشد است. کاستی بنیادین دیگر دستورکار 2030 ، ادامه تسلط جهان بینی توسعه بر آن است. اینها جنبه هایی از دستورکار 2030 است که از ویژگی های جریان اصلی توسعه پایدار نشات می گیرد و ما را دست کم باید به فکر جدی وامیدارد به نحوی که در مواجهه با آن از آنچه تاکنون بوده ایم بیشتر بیاندیشیم.